Jednym z głównych celów seminarium było inspirowanie samorządów do transformacji energetycznej i ciepłowniczej oraz dostosowywania się w tej dziedzinie do przepisów unijnych. Spotkanie pt. „Transformacja energetyczna polskich miast – nowe wyzwania i szanse” zorganizował Związek Miast Polskich wraz z Polskim Funduszem Rozwoju w ramach cyklu „Uruchomienie endogennych potencjałów warunkiem rozwoju małych i średnich miast w Polsce”.
Paneliści biorący udział w spotkaniu podkreślali, że jesteśmy dziś na etapie fundamentalnych zmian jeśli chodzi o system ciepłowniczy w Polsce, a transformacja energetyczna to proces, przez który będziemy musieli przejść. Temat przekształcania i wykorzystania odpadów jest niezwykle istotny dla samorządów zarówno od strony finansowej, jak i środowiskowej. Sama transformacja będzie operacją niezwykle kosztowną, jednak koszty będą dużo wyższe w sytuacji, gdy nie zostanie ona przeprowadzona.
Marcin Borek, dyrektor Funduszu Inwestycji Samorządowych PFR, przedstawił roczny koszt paliw kopalnych dla ciepłownictwa. To 10,5 miliardów złotych „spalanych” wraz z węglem, gazem i olejem opałowym. Do tego dochodzi jeszcze koszt zakupu uprawnień do emisji CO2 dla ciepłownictwa w Polsce, który wynosi obecnie ok. 12,0 mld zł rocznie. - Brak transformacji ciepłownictwa na OZE i lokalne paliwa w ciągu 20 lat oznaczać będzie bezpowrotne spalenie ok. 210 mld PLN w postaci zużytego węgla i gazu, a także kolejne niemal 240 mld PLN kosztu zakupu dla branży uprawnień do emisji CO2 na potrzeby PEC – mówił M. Borek. Jego daniem, środki przeznaczane na paliwa kopalne przynajmniej częściowo mogłyby zostać w Polsce, gdyby zostały przeznaczone na inwestycje w technologie niewymagające zakupu paliw rozwijane przez polskie firmy, np. ciepłownictwo oparte o pompy ciepła. Z kolei odpływ środków za emisje CO2 z polskiego ciepłownictwa w okresie 20 lat może spowodować istotne niedoinwestowanie i degradację systemów ciepłowniczych opartych o przestarzałe i nieefektywne źródła wytwarzania.
Koszt transformacji ciepłownictwa w Polsce jeśli chodzi o wartość niezbędnych inwestycji w polskie systemy ciepłownicze do 2045 roku w celu spełnienia wymogów pakietu Fit for 55 szacowany jest na kwotę od 277 mld do 410 mld PLN. Podczas seminarium dyr. Marcin Borek mówił o programach wsparcia transformacji energetycznej miast oraz narzędziach finansowania.
Wyzwania, warunki brzegowe oraz rekomendacje dla zintegrowanej polityki energetycznej miast przedstawił dyrektor Biura ZMP Andrzej Porawski. Mówiąc o diagnozie stanu zwrócił uwagę na brak strategii energetycznych oraz koordynacji w gospodarce komunalnej, brak wizji perspektywicznej, a także brak planowania energetycznego (plan zaopatrzenia to wciąż bierny zbiór danych z podsektorów). Wiele działań termomodernizacyjnych jest w toku, są jednak rozproszone, uwzględnione w często punktowych modernizacjach czy inwestycjach. Podkreślił także niesprzyjające transformacji energetycznej prawo.
Drogę Bydgoszczy do samowystarczalności energetycznej przedstawił Tomasz Bońdos, koordynator Zespołu Zarzadzania Energią w bydgoskim Urzędzie Miejskim. Był to wieloletni proces, na który złożył się cały szereg decyzji i działań. Pierwszą taką decyzją było utworzenie w 2013 roku jednoosobowego stanowiska Energetyka Miejskiego, a następnie, dzięki środkom unijnym w związku z uczestnictwem Bydgoszczy w międzynarodowych projektach CitiEnGov oraz ENERGY@SCHOOL w ramach programu INTERREG Central Europe, utworzenie w 2016 roku Zespołu ds. Zarządzania Energią.
Podczas seminarium dobrymi praktykami w energetyki podzieliły się także MPEC Olsztyn MPGK Krosno oraz MZEC Świdnica.
Prezentacje wszystkich prelegantów znajdują się w załączeniu poniżej. Zachęcamy do obejrzenia zapisu wideo całego spotkania.
Podczas seminarium dyrektor Andrzej Porawski zapowiedział, że w najbliższych dwóch miesiącach Związek Miast Polskich zorganizuje kolejne spotkania poświęcone transformacji energetycznej polskich miast. 22 listopada w Gdańsku tematem będzie termiczne przekształcanie odpadów (podczas konferencji ABRYS), natomiast 30 listopada i 1 grudnia w Poznaniu mowa będzie o wykorzystaniu biogazu, OZE oraz wodoru.
Przypominamy, że cykl seminariów Forum Rozwoju Lokalnego pn. „Uruchomienie endogennych potencjałów warunkiem rozwoju małych i średnich miast w Polsce” jest realizowany w ramach Programu „Rozwój lokalny” wdrażanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w III edycji Funduszy norweskich i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. FRL jest uruchomioną przez Związek Miast Polskich otwartą platformą samorządowo-rządowo-eksperckiej debaty oraz zintegrowanym pakietem działań służących promocji podejścia oraz narzędzi zrównoważonego i endogennego rozwoju lokalnego.
(epe)
