To właśnie w Senacie 30 lat temu została przygotowana ustawa o samorządzie terytorialnym, która zmieniła polską rzeczywistość, przywracając Polakom prawo współdecydowania o swoich lokalnych (a potem i regionalnych) wspólnotach.
- Ostatnie 30 lat – nie mamy co do tego wątpliwości – zostanie ocenione jako jeden z najlepszych okresów w historii Rzeczypospolitej. To, że tak dużo, że tak dobrze możemy mówić o tych latach w dużej mierze jest zasługą tego aktu sprzed 30 lat. To samorząd terytorialny nie do poznania zmienił wsie, miasteczka, miasta, a później powiaty i województwa – powiedział senator Zygmunt Frankiewicz, prezes Związku Miast Polskich podczas konferencji prasowej - Mamy powody do dumy. Samorząd został dobrze przygotowany, ma dobre fundamenty – własność, dochody i ochronę prawną – to sobie bardzo cenimy – dodał prezes ZMP.
Samorządowcy wspominali też o bieżących problemach samorządowych, dotyczących prób centralizacji czy pogorszenia stanu finansów JST, a nawet o wyzwaniach związanych z tym koronawirusem, jako że to właśnie na samorząd spadnie główny ciężar walki z tym zagrożeniem, bo to samorząd świadczy większość usług publicznych.
Zapraszamy do Warszawy
Wiceprezydent Warszawy, Paweł Rabiej przypomniał, że dzięki ustawie, która położyła podwaliny pod sukces Polski samorządowej i pierwszym w pełni wolnym wyborom z 1990 roku mamy do czynienia z nieprawdopodobnym rozwojem samorządności, obywatelskości i polepszeniem jakości życia mieszkańców.
- Będziemy więc tę rocznicę obchodzić uroczyście. Wspólnie ze wszystkimi organizacjami samorządowymi podjęliśmy decyzję, żeby to właśnie w Warszawie odbyły się główne obchody samorządowego święta. W dniach 26-30 maja br. będziemy gościli w stolicy samorządowców z całego kraju, którzy własnymi rękami budowali ten sukces – powiedział Rabiej. Zaznaczył, że podczas kilkudniowych spotkań samorządowcy spróbują dokonać podsumowania tego, co wydarzyło się w Polsce przez ostatnie 3 dekady. Będą mówić również o perspektywie rozwoju samorządu, także w kontekście funduszy europejskich. - Zapraszam wszystkich serdecznie na te dni do Warszawy – powiedział wiceprezydent.
Słodko-gorzka rocznica
Z kolei Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego i wiceprezes Związku Województw RP, przypomniał, że to właśnie samorządy regionalne dystrybuują aż 40 procent środków unijnych. - Dzięki członkostwu w Unii Europejskiej mamy olbrzymie środki na rozwój, w tym naszych struktur samorządowych. To bardzo ważny element rozwoju, że ten system jest częściowo zdecentralizowany – zaznaczył. I dodał, że samorządowcy będą bronić tej decentralizacji.
Również Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku i prezes Unii Metropolii Polskich podkreślił, że 12 największych miast zmieniło się nie do poznania przez ostatnie 30 lat. To one są lokomotywami rozwoju kraju. Jednak jubileusz będą obchodzić w nastroju słodko-gorzkim. Z jednej strony niepodważalne są osiągnięcia wszystkich samorządów, ale z drugiej - przez ostatnie lata odbiera się im kompetencje, a ostatnio także zmniejsza źródła finansowania bez jakiejkolwiek rekompensaty, mówił prezes UMP.
W 2020 r. mija 30 lat od pierwszych wyborów do rad gmin i ustawy o samorządzie terytorialnym. Z tej okazji organizacje samorządowe przyjęły uchwały ustanawiające rok 2020 rokiem Samorządu Terytorialnego. Ustawa została uchwalona 8 marca 1990 roku, a wybory odbyły się 27 maja 1990 r. Co roku z tej okazji 27 maja obchodzimy Dzień Samorządu Terytorialnego. W tym roku będzie miał on wyjątkowo uroczysty charakter.
Debaty
Z okazji 30-lecia wyborów samorządowych 29 maja odbędą się debaty, podczas których dyskutowane będą rozmaite aspekty funkcjonowania samorządów. Poruszone zostaną m.in. takie zagadnienia, jak osiągnięcia polskich samorządów w ostatnich 30 latach, historyczny i symboliczny wymiar ich działania, współpraca między różnymi jednostkami samorządowymi oraz wyzwania stojące przed samorządem – zarówno te odnoszące się do sfery finansowej, jak i do świadomego prowadzenia polityk społecznych i przystosowania się do zmian klimatycznych.
Debaty, które odbędą się w Pałacu Kultury i Nauki są organizowane wspólnie przez Unię Metropolii Polskich, Związek Miast Polskich, Unię Miasteczek Polskich, Związek Powiatów Polskich, Związek Województw RP oraz Związek Gmin wiejskich RP.
Tematyka debat: Wyzwania i rozwój, Polska samorządowa, Współpraca samorządowa. 
Dzień Samorządności
Podczas Dnia Samorządności Obywatelskiej odbędzie się wiele wydarzeń, które podkreślą wagę i kluczową rolę, jaką odgrywa współpraca obywateli, organizacji pozarządowych i innych inicjatyw społecznych trzeciego sektora z samorządami. W programie przewidziane są warsztaty dla młodzieży, panele dyskusyjne oraz wykłady ekspertów.
Dzień Samorządności Obywatelskiej odbędzie się 28 maja 2020 roku, w Pałac Kultury i Nauki w Warszawie przy pl. Defilad 1 (IV piętro).
Piknik na Krakowskim Przedmieściu
Kilkaset gmin z całej Polski odwiedzi Warszawę i zaprezentuje swoje osiągnięcia. Nie zabraknie występów lokalnych zespołów i atrakcji kulinarnych, a w strefie warsztatowej poznamy tajniki tradycyjnego rękodzieła.
Na scenie na pl. Zamkowym zobaczymy wielobarwne, roztańczone i rozśpiewane grupy artystyczne ze wszystkich zakątków kraju, a dodatkową atrakcją będą występy hejnalistów z wielu miast Polski.
Piknik odbędzie się na Krakowskim Przedmieściu i pl. Zamkowym w sobotę, 30 maja 2020 r. w godz. 10-18.

Więcej informacji o obchodach 30-lecia samorządu w Polsce: www.um.warszawa.pl/30-lecie