Apel
Związku Miast Polskich i Unii Metropolii Polskich
do nowego Parlamentu i Rządu Rzeczypospolitej Polskiej

W związku z uchwalonymi przez Sejm RP zmianami w ustawie o działach admi- nistracji rządowej zwracamy się do Państwa o dokonanie korekty w przyjętych w dniu 16 listopada br. rozwiązaniu. Korekta powinna dotyczyć art. 5 pkt 1a oraz art. 9a ustawy i polegać na zastąpieniu w nazwie działu, p.4 w ust. 1 oraz w ust. 2 słów
„planowanie i zagospodarowanie przestrzenne” słowami „zagospodarowanie terenu”, użytymi w odpowiednim przypadku.
Jednocześnie w art. 23a - rozwój regionalny w pkt 2a słowa „krajowym i regio- nalnym” należy zastąpić słowami: „krajowym, regionalnym i lokalnym”.

UZASADNIENIE

Połączenie urbanistyki i architektury w jednym dziale jest dziedzictwem PRL z lat 1945-89, gdy urbanistyka nie była narzędziem kreowania rozwoju lokalnego, lecz stanowiła instrument kontroli aktywności inwestycyjnej obywateli i przedsiębiorstw. Tymczasem w państwie, demokratycznym i sprawiedliwym, gdzie wszyscy mają mieć równe warunki rozwoju, planowanie zagospodarowania przestrzeni powinno być zgodne z priorytetami rozwojowymi państwa, określonymi w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju oraz planach (strategiach) rozwoju regionalnego. Gdy urba- nistyka straciła funkcję kontrolowania aktywności Polaków, stała się najmniej ważnym departamen- tem w resorcie, w którym się znajdowała od dziesięcioleci (budownictwa, infrastruktury itp.).

Lokalna polityka przestrzenna (urbanistyka), której głównym narzędziem jest studium kierunków i uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego gminy, a uszczegółowieniem plany miejscowe, jest od początku wprowadzenia tego instrumentu prawnego (2003) przestrzennym wyrazem lokalnej polityki rozwoju. Jest dokumentem interdyscyplinarnym, uwzględniającym uwarunkowania społecz- ne, środowiskowe i ekonomiczne, a nie parametry techniczne, architektoniczne i infrastrukturalne.

W tych okolicznościach lokalne planowanie zagospodarowania przestrzeni (urbanistyka) powinno pozostać w zakresie spraw nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw rozwoju. Z kolei minister właściwy do spraw infrastruktury i budownictwa powinien nadzorować dziedzinę umownie określaną jako architektura, w tym kwestie zagospodarowania terenu (działki, a nie przestrzeni), na którym prowadzona jest inwestycja, oczywiście zgodnie z kierunkami rozwoju, określonymi dla danej przestrzeni w studium i planach miejscowych.

Pragniemy podkreślić, że powyższe stanowisko zajmujemy od wielu lat. Ma ono także poparcie środowisk profesjonalnych, zrzeszonych w Towarzystwie Urbanistów Polskich.

za Unię Metropolii Polskich
Rafał Dutkiewicz
Prezes Zarządu

za Związek Miast Polskich
Zygmunt Frankiewicz
Prezes Związku