Podczas posiedzenia Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego 17 kwietnia br. w Warszawie rozmawiano m.in. na temat kryteriów podziału 0,4% rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2018.

Z ogólnej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej wyodrębnia się zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach JST rezerwę części oświatowej subwencji ogólnej, której wysokość wynosi 0,4%. Rezerwą części oświatowej subwencji ogólnej dysponuje Minister Finansów, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz reprezentacji JST.

Przedstawiciele strony samorządowej KWRiST, w tym przede wszystkim Związek Miast Polskich, zgłosili uwagi do kryteriów podziału rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej, które zostały uwzględnione. Jedna z nich dotyczyła możliwości korzystania z tego dofinansowania - przeznaczonego na wyposażenie sal dla klas 2 i adaptację świetlic - przez samorządy, które przekształciły od 1 września 2017 roku gimnazja działające samodzielnie lub w zespołach ze szkołami ponadgimnazjalnymi w szkoły podstawowe. Uwzględniono ponadto możliwość zgłaszania wniosków przed zakończeniem procedury związanej z wypłacaniem ubezpieczeń (uporządkowano wykluczające się nawzajem zapisy). Wprowadzono też korektę pierwszych terminów zgłaszania przez JST wniosków o środki z rezerwy - z 15 na 31 maja br.

Podczas spotkania reprezentant Związku zgłosił uwagę, że ZMP nie zgadza, aby - tak jak było to w ubiegłym roku - obok kryteriów pojawiał się „obyczaj” wyznaczania górnych limitów zależnych od kategorii i wielkości populacji danej JST, która wystąpi o środki z rezerwy.

Wśród uwag, których nie uwzględniono, jest sprawa braku możliwości sięgania po finansowanie działań z rezerwy przez samorządy, które nie wykorzystały w pełni wszystkich środków z subwencji oświatowej na wydatki bieżące. Nieistotne jest to, że dany samorząd mógł wydać trzy razy więcej niż otrzymał subwencji, gdyż ponosi on znaczne wydatki majątkowe, na przykład buduje nowe sale gimnastyczne itp. Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu ZMP ds. legislacyjnych podkreślał, że nie jest to sprawiedliwe podejście, aby samorządy, które mając zracjonalizowaną strukturę szkolną, nie muszą wydawać całości subwencji na wydatki bieżące, były pozbawione możliwości korzystania z rezerwy subwencji. ZMP na bazie danych z Ministerstwa Finansów będzie analizował sytuacje takich właśnie JST. M. Wójcik zaproponował, aby nie zabierać możliwości korzystania z rezerwy samorządom, które nie wydały co prawda wszystkich środków z subwencji na wydatki bieżące, ale dołożyły dużo do modernizacji szkół w związku z reformą systemu edukacji.

Na 2018 rok ustalono się następujące kryteria podziału 0,4 % rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej:

• Dofinansowanie z tytułu wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych, polegającego na wzroście liczby uczniów przeliczeniowych w stosunku do danych przyjętych do naliczenia algorytmem części oświatowej subwencji ogólnej na 2018 r.
• Pomoc JST w usuwaniu skutków zdarzeń losowych w budynkach szkół publicznych prowadzonych (dotowanych) przez jednostki samorządu terytorialnego – z wyłączeniem przedszkoli ogólnodostępnych oraz innych form wychowania przedszkolnego.
• Pomoc JST w usuwaniu skutków działania żywiołów w budynkach szkół (placówek) publicznych prowadzonych (dotowanych) przez JST.
• Dofinansowanie kosztów związanych z wypłatą odpraw dla zwalnianych nauczycieli w szkołach i placówkach oświatowych.
• Dofinansowanie przekształcania gimnazjów w szkoły podstawowe.
• Dofinansowanie doposażenia szkół i placówek w zakresie pomieszczeń do nauki w nowo wybudowanych budynkach, nowych pomieszczeń do nauki pozyskanych w wyniku adaptacji oraz pomieszczeń dla szkół rozpoczynających kształcenie w nowych zawodach.
• Dofinansowanie wyposażenia w pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji podstawy programowej z przedmiotów przyrodniczych w szkołach podstawowych.
• Korekta części oświatowej subwencji ogólnej z tytułu błędów statystycznych.
• Inne zadania o jednorazowym charakterze nieuwzględnione w części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2018

(JP)