Ranking Samorządów weryfikuje sprawność i skuteczność działań władz lokalnych w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju swoich małych ojczyzn. Docenia gminy i miasta dobrze zarządzane, dbające o trwałość ekonomiczną, środowiskową oraz społeczną.

Zasady rankingu ustala niezależna kapituła, na czele której stoi były premier prof. Jerzy Buzek. Ranking Samorządów 2020 obejmuje wszystkie gminy, miasta i miasta na prawach powiatu w Polsce (z wyjątkiem Warszawy). Źródłem danych są publicznie dostępne bazy danych Głównego Urzędu Statystycznego i Ministerstwa Finansów oraz informacje podane przez władze lokalne w specjalnej e-ankiecie.

Kryteria oceny Rankingu Samorządów 2020 to około 50 wskaźników, w czterech filarach: trwałość ekonomiczno-społeczna, trwałość społeczna, trwałość środowiskowa oraz jakość zarządzania. 

W tegorocznej edycji zwycięzcami zostały: Gliwice, Morawica oraz Kleszczów. odpowiednio w swoich kategoriach. Wyróżnienia przyznano podczas Gali 29 października br., która w tym roku miała wyjątkowy, wirtualny charakter.

Najlepsze miasta na prawach powiatu

Gliwice okazały się liderem wśród miast na prawach powiatu. Na tak wysoką pozycję miasto „zapracowało” szczególnie dobrymi wynikami w obszarze potencjału ekonomiczno-finansowego, wyróżniając się konsekwencją w budowaniu bezpieczeństwa finansowanego swojego budżetu.

Bardzo dobre wyniki miasto osiągnęło również w zakresie trwałości społecznej i środowiskowej. Wyróżniło się m.in. dosyć wysokimi w 2019 r. nakładami inwestycyjnymi na ochronę środowiska, a także na infrastrukturę społeczną (obiekty edukacyjne, sportowe, placówki kultury itp.). Na podium w kategorii miast na prawach powiatu stanęły też Opole (II miejsce) oraz z minimalną stratą punktów – Sopot (III miejsce).

Opole może pochwalić się m.in. najwyższymi inwestycjami dotyczącymi ochrony środowiska naturalnego (w przeliczeniu na jednego mieszkańca). W ramach kompleksowego programu modernizacji transportu miejskiego, miasto zakupiło 61 nowych autobusów, dzięki czemu ma jeden z najmłodszych i najbardziej ekologicznych taborów w Polsce.

Z kolei Sopot (zwycięzca ubiegłorocznej edycji Rankingu Samorządów) swoje miejsce na podium zawdzięcza bardzo dobrym, praktycznie równym wynikom we wszystkich obszarach oceny.

Zwycięzcy w kategorii miast i gmin miejsko-wiejskich

W tej kategorii pozycję lidera utrzymał ubiegłoroczny zwycięzca – gmina Morawica. Morawica uzyskała najwyższą liczbę punktów w obszarze trwałości środowiskowej, co nie dziwi, bo ochrona powietrza i klimatu jest oczkiem w głowie samorządu.

Gmina realizuje największe w regionie programy dopłat do instalacji OZE czy wymiany pieców. Jak wynika z naszego zestawienia, Morawica cieszyć się może także sporym potencjałem ekonomiczno-finansowym, co zawdzięcza polityce przyciągania inwestorów i mieszkańców (co wpływa na wzrost dochodów podatkowych).

Śląski Bieruń zajął II pozycję, zaś wielkopolska gmina Puszczykowo – III pozycję. Bieruń osiągnął świetne wyniki w obszarze trwałość społeczna i środowiskowa, a świetnie rozwinięta infrastruktura rekreacyjno-sportowa może być wizytówką gminy. Wyzwaniem jest walka o czyste powietrze, stąd programy dofinansowania wymiany pieców w gospodarstwach domowych.

Podobnie gmina Puszczykowo wyróżnia się dbałością o jakość życia mieszkańców (prawie maksymalny wynik w tym obszarze) i środowisko naturalne. Projekty takie jak termomodernizacja budynków miejskich, budowa zintegrowanych węzłów przesiadkowych, montaż instalacji fotowoltaicznych i kolektorów słonecznych w domach mieszkańców, to priorytety samorządu.

Nagroda Fundament Rzeczpospolitej

Szczególnym wydarzeniem internetowej gali Rankingu Samorządów było ogłoszenie laureata tegorocznej Nagrody Fundament Rzeczpospolitej im. Michała Kuleszy. To wyróżnienie dla osób, które w największym stopniu swoimi działaniami, wkładem intelektualnym i organizatorskim przyczyniły się do budowania Rzeczypospolitej, jako państwa opartego na fundamencie zasady pomocniczości umacniającej uprawniania obywateli i ich wspólnot poprzez popieranie i tworzenie podstaw do działania autentycznego samorządu terytorialnego. W tym roku nagroda trafiła do prof. Jerzego Buzka.

- To Polak, z którego wielokrotnie byliśmy dumni, to prawdziwy mąż stanu, człowiek, dla którego zawsze ważniejsze było państwo i naród, a nie dobro własne, czy ugrupowania, które reprezentował – podkreślał podczas laudacji Zygmunt Frankiewicz, senator RP, prezes Związku Miast Polskich, były prezydent Gliwic.

– Jest powszechnie szanowany nie tylko w Europie, również w Polsce, chociaż czasami jest to trudniejsze. Szczególnie jest ceniony i popularny w środowisku samorządowym. Jest honorowym obywatelem wielu miast, w tym dwóch śląskich: Chorzowa i Gliwic, z którymi jest szczególnie związany. Osobę Jerzego Buzka, jak rzadko kogo, należy uznać za prawdziwy fundament Rzeczpospolitej – uzasadniał Frankiewicz.

– Czuję się szczególnie uhonorowany i zaszczycony – komentował Jerzy Buzek. – Jestem tą nagrodą nie tylko włączony w środowisko samorządowców z krwi i kości, i twórców reformy samorządowej, ale także jest to wielkie zobowiązanie, by starać się dalej, pracować w tym samym kierunku decentralizacji władzy publicznej w naszej Ojczyźnie. To właśnie działalność na poziomie samorządów jest najszybsza, najsprawniejsza, wiedzieliśmy to w czasie pandemii, co daje obywatelom największe szanse na poczucie bezpieczeństwa, komfortu. Ale musi się łączyć z odpowiednimi środkami finansowymi, a w ostatnich miesiącach, nawet latach, te środki są coraz mniejsze. To są środki do dyspozycji nas, mieszkańców wszystkich wsi, miasteczek i miast w Polsce. Dlatego starajmy się o to, by finanse samorządów były jak największe – zaapelował Buzek.

Więcej o Gali - https://regiony.rp.pl/nasz-ran...