Najnowszy raport PAS analizuje proces wymiany kotłów w latach 2019-2022 w województwach śląskim, małopolskim i mazowieckim. Raport wskazuje, że województwo śląskie zajmuje pozycję zdecydowanego lidera. Co roku liczba składanych tam wniosków o dotację na wymianę kotła (w ramach programu Czyste Powietrze oraz w ramach pozostałych programów) zdecydowanie przewyższała pozostałe województwa – składano tam średnio dwa razy więcej wniosków niż w województwie małopolskim oraz mazowieckim. W ciągu analizowanych czterech lat, w województwie śląskim złożono niemal 154 tysiące wniosków na wymianę źródła ciepła. Na drugim miejscu uplasowało się województwo małopolskie z ponad 85 tysiącami wniosków. Najgorzej wypadło województwo mazowieckie, gdzie mieszkańcy złożyli jedynie 64 tysięcy wniosków na likwidację „kopciuchów”. Dane dla Mazowsza dziwią tym bardziej, że od 1 stycznia 2023 r. w tym województwie obowiązuje uchwała antysmogowa, która zakazuje funkcjonowania pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno, czyli tzw. „kopciuchów”.
Dane przedstawione w raporcie wskazują również na rosnącą popularność programu dotacyjnego Czyste Powietrze (PCZP). Najwięcej wniosków w ramach tego programu złożono w każdym z województw w 2021 roku. Rosnącej popularności PCZP towarzyszy powolny spadek (małopolskie) lub stabilizacja (śląskie, mazowieckie) liczby wymian w ramach pozostałych (gminnych) programów dotacyjnych.
Największą liczbę kotłów w poszczególnych województwach wymieniono w Katowicach (6626), Warszawie (5477) i Krakowie (4162) – a więc w stolicach regionów. Należy pamiętać, że we wrześniu 2019 roku w Krakowie weszła w życie uchwała antysmogowa zakazująca spalania paliw stałych w domowych piecach, kotłach i kominkach, co sprawiło, że tego typu urządzenia były wymieniane przede wszystkim przed terminem wejścia w życie zakazu. Podobny proces będzie miał miejsce w Warszawie, gdzie do wymiany pozostało jeszcze tylko ok. 2500 kotłów.
Omawiany raport poświęcony jest analizie programów dotacyjnych wspierających wymianę przestarzałych i wysokoemisyjnych urządzeń grzewczych na paliwa stałe w latach 2019 – 2022. W ramach dostępu do informacji publicznej zebrano dane dotyczące programów dotacyjnych ze wszystkich gmin z województw: śląskiego, małopolskiego oraz mazowieckiego. Informacje o realizacji programu Czyste Powietrze uzyskano z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a dane dotyczące programów gminnych (wszystkich pozostałych – innych niż program Czyste Powietrze) bezpośrednio z urzędów miast/gmin.
Raport można pobrać na stronie Polskiego Alarmu Smogowego