Jak głosujemy w wyborach i referendum - przydatne informacje

Opublikowano: 11.10.2023
wyboru_i_referendum-nie_śpij_www_3.png
Głosowanie w wyborach do Sejmu i Senatu odbędzie się 15 października (niedziela) w godzinach 7.00 – 21.00. Polki i Polacy wybiorą tego dnia 460 posłów i 100 senatorów.

Na kartach znajdą się kandydaci wszystkich komitetów wyborczych wymienionych w kolejności ustalonej w drodze losowania, które odbyło się w siedzibie Państwowej Komisji Wyborczej. Już teraz możemy dokładnie sprawdzić listy wyborcze w wyborach 2023. Listy kandydatów dla danego okręgu wyborczego znajduje się na stronie PKW: https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/

Udając się na głosowanie należy mieć ze sobą dokument ze zdjęciem, na podstawie którego członek komisji potwierdzi naszą tożsamość. Po złożeniu podpisu na spisie wyborców otrzyma się osobne karty do głosowania – w wyborach do Sejmu i w wyborach do Senatu. Można wybrać jednego kandydata na karcie do Sejmu. I jednego na karcie do Senatu.

Pakt senacki 2023. Co to jest?

Żeby uniknąć rozbicia głosów elektoratu przeciwnego PiS, opozycja zdecydowała się - podobnie jak w wyborach w 2019 roku - na współpracę, czyli tzw. pakt senacki. Uczestniczą w nim najważniejsze formacje:

  • Koalicja Obywatelska
  • Lewica
  • Trzecia Droga (koalicja PSL i Polskie 2050)
  • Ruch Samorządowy Tak! Dla Polski

Pakt senacki to porozumienie ugrupowań opozycyjnych, które w wyborach do Senatu zdecydowały się wystawić w każdym okręgu po jednym kandydacie. Czasem jest to osoba z konkretnej partii, czasem kandydat niezależny, startujący z własnego komitetu, ale popierany przez pozostałych.

Przypominamy, że w wyborach do Senatu obowiązuje ordynacja większościowa, a więc wygrywa kandydat, który zbierze najwyższy procent głosów.

Referendum

Równolegle z wyborami parlamentarnymi 15 października odbędzie się referendum.

Kiedy referendum jest wiążące? Wynika to wprost z Konstytucji. Art. 125 w punkcie 3 informuje, że „jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięło udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendum jest wiążący”.

O tym więc, czy wynik plebiscytu jest wiążący, decyduje frekwencja. W przypadku referendum udział w głosowaniu oznacza samo pobranie karty - niezależnie od tego, czy trafi ona do urny pusta, czy wypełniona. Jak podaje PKW, udział w referendum określany będzie na podstawie liczby kart ważnych wyjętych z urny (karty ważne to takie, które są zgodne z obowiązującym wzorem, opieczętowane przez komisję i nieprzedarte, czyli całe; nie mylić z głosami nieważnymi). https://youtu.be/zoiSmG9j5C0

Referendum i przeprowadzenie go równolegle z wyborami to budzący kontrowersje pomysł PiS, któremu sprzeciwiała się opozycja. Krytycznie o pomyśle PiS wypowiadał się też m.in. były przewodniczący PKW Wojciech Hermeliński.

Prawo i Sprawiedliwość chce zadać w referendum cztery pytania. Ich ostateczna wersja brzmi:

  1. „Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?”
  2. „Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?”
  3. „Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?”
  4. „Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?”

Głosowanie nad referendum polega na udzieleniu odpowiedzi na postawione pytania, poprzez postawienie znaku „X” w kratce obok odpowiedzi pozytywnej „Tak” albo odpowiedzi negatywnej „Nie”. Rozstrzygnięcie w referendum następuje, jeżeli w odpowiedzi na postawione pytania oddano większość ważnych głosów pozytywnych albo negatywnych.

Udział w referendum - Skorzystajmy z naszego prawa!

Każdy z nas – uprawnionych do głosowania – ma prawo wziąć udział w referendum, ale także ma prawo w nim nie uczestniczyć mimo, że jest ono połączone z wyborami parlamentarnymi.

Warto pamiętać, że wyborca nie ma obowiązku, a prawo do udziału w głosowaniu.

PKW podkreśla, że wyborca sam zdecyduje, czy we wszystkich, czy tylko w niektórych z trzech głosowań weźmie udział, a co za tym idzie, które karty do głosowania wyda mu obwodowa komisja wyborcza.

Jeśli nie chcemy lub nie możemy wziąć udziału w referendum ogólnokrajowym, istnieje możliwość zrezygnowania z głosowania. Oto jak wygląda proces rezygnacji z referendum:

  • można odmówić przyjęcia kart do głosowania w komisji wyborczej; należy wtedy powiadomić członków komisji o swojej decyzji
  • członkowie komisji wyborczej powinni zaznaczyć w protokole fakt odmowy przyjęcia kart do głosowania przez wyborcę.

W przypadku odmowy pobrania karty przez wyborcę komisja ma obowiązek w rubryce uwagi odnotować ten fakt, np.: „bez Sejmu”, „bez Senatu” albo „bez referendum”. Trzeba tego dopilnować. Podstawa: uchwała PKW 211/2023, pkt. 111/4: Należy zwrócić szczególną uwagę na adnotacje, o których mowa w pkt 50, umieszczone w rubryce „Uwagi” spisu wyborców, dotyczące odmowy przyjęcia przez wyborcę którejkolwiek karty lub kart do głosowania (np. „bez Sejmu”, „bez Senatu”, „bez referendum” itp.).

Odmowa przyjęcia kart do głosowania jest ważna, bowiem będzie ono wiążące tylko wtedy, jeśli weźmie w nim udział ponad połowa uprawnionych do głosowania.

Każda karta osobno!

Nie są prawdziwe informacje rozpowszechniane w mediach społecznościowych, że karty do głosowania w wyborach do Sejmu, Senatu i referendum będą zszyte lub w inny sposób złączone - oświadczyła w poniedziałek Państwowa Komisja Wyborcza.

„W związku z nieprawdziwymi informacjami rozpowszechnianymi w mediach społecznościowych informujemy, że karty do głosowania nie będą spięte.” - głosi komunikat PKW.

Jak zmienić miejsce głosowania?

Osoby, które chcą zmienić miejsce głosowania do 12 października powinny złożyć wniosek w formie elektronicznej (poprzez platformę ePUAP, za pomocą profilu zaufanego, e-dowodu, bankowości elektronicznej lub aplikacji mObywatel) lub w formie papierowej (w urzędzie gminy właściwym dla wybranego stałego obwodu głosowania na obszarze gminy, w której wyborca przebywać będzie w dniu wyborów).

Aby ułatwić jak największej liczbie mieszkańców dopełnienie formalności, przed wyborami Wydziały Spraw Obywatelskich w większości gmin i miast w Polsce zmieniają, a przede wszystkim wydłużają godziny pracy.

Możliwe jest też uzyskanie zaświadczenia uprawniającego do oddania głosu w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim. Wniosek o wydanie zaświadczenia należy złożyć w dowolnie wybranym urzędzie gminy do 12 października 2023 r. Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, zostanie z urzędu skreślony ze spisu wyborców, w którym uprzednio był ujęty.

Więcej podobnych informacji na stronie Państwowej Komisji Wyborczej 

Partnerzy