Uchwała Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 13 sierpnia 2018 r. w sprawie sposobu zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie oraz ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie, wzoru zgłoszenia oraz zasad powoływania tych komisji, w tym trybu przeprowadzania losowania, w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, w § 8 nakłada na urząd gminy zadania związane z przyjęciem zgłoszenia kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych.

Z treści uchwały wynika, że zadania te mają charakter:

• formalnego sprawdzenia prawidłowości zgłoszenia, które bez wątpienia mieści się w granicach art. 18 § 11, art. 156 § 1 Kodeksu wyborczego oraz zawartego w dniu 12 czerwca 2018 r. porozumienia w sprawie określenia warunków organizacyjno-administracyjnych i technicznych obsługi urzędników wyborczych oraz zasad pokrywania kosztów ich działania,
• działania o charakterze decyzyjnym, polegającego na formułowaniu przyczyn nieuwzględnienia zgłoszenia kandydata i informowaniu o tychże przyczynach komisarza wyborczego, którego to działania nie można uznać za obsługowe, mieszczące się w granicach zadań, które przepisy prawa przewidują do realizacji dla urzędów gmin.

W związku z powyższym Prezes ZMP zwrócił się do PKW z wnioskiem o zmianę § 8 uchwały, która pozwoli urzędom gmin na prawidłowe i zgodne z przepisami ustawy realizowanie zadań wyborczych. Czynności urzędu powinny zostać ograniczone do wskazania konkretnych uchybień, jakie zawiera zgłoszenie kandydata na członka obwodowej komisji wyborczej, pozostawiając decyzję o przyjęciu lub odmowie przyjęcia kandydata komisarzowi wyborczemu lub upoważnionemu przez niego urzędnikowi wyborczemu.

Zwracamy również uwagę na zapis § 13 ust. 3 wskazanej powyżej uchwały, który dopuszcza, aby losowanie kandydatów do obwodowych komisji wyborczych (łącznie z podpisaniem protokołu z losowania – ust. 10) przeprowadził pracownik urzędu gminy.

Naszym zdaniem przepis art.182 § 8 Kodeksu wyborczego przesądza, że zadanie to musi wykonać osobiście komisarz wyborczy (lub urzędnik wyborczy na podstawie upoważnienia).

Działanie urzędnika gminy w powyższym zakresie naruszałoby ustawowy podział kompetencji, a tym samym narażałoby organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego na zarzut próby wpływu na przebieg wyborów.

Poznań, 27 sierpnia 2018

Biuro ZMP