Blisko 1800 osób – liderów regionalnych, przedstawicieli administracji państwowej, świata nauki i biznesu, kultury, NGO oraz mediów z ponad 40 krajów – wzięło udział w III Europejskim Kongresie Samorządów, który odbył się w Krakowie w dniach 27-28 marca pod hasłem „Samorządy w obliczu wyzwań XXI wieku”. Jest to jedna z największych konferencji międzynarodowych w Europie, poświęcona zagadnieniom polityki regionalnej, współpracy samorządów z władzą centralną i przedstawicielami nauki oraz biznesem. Dwudniowy program Kongresu obejmował ponad 80 wydarzeń (bloki programowe, raporty, panele, warsztaty, wykłady, prezentacje) i został realizowany w ścieżkach: Finanse, Środowisko, Gospodarka, Społeczeństwo, Innowacje, Biznes i Miasto. Obrady Kongresu relacjonowało blisko 100 dziennikarzy.

Według Zygmunta Berdychowskiego, Przewodniczącego Rady Programowej Forum Ekonomicznego w Krynicy, pomysłodawcy konferencji, samorządowcy podczas Kongresu narzekali między innymi na nienajlepsze relację z władzą centralną, ale też chwalili się swoimi sukcesami. - Zarządzanie, zdrowie, kultura czy prowadzenie działalności gospodarczej przez samorząd – to tematy, które zdominowały kuluarowe rozmowy. Wydaje się, że ci, którzy tu przyjeżdżają, przybywają po to, żeby dowiedzieć się, jak z problemami, z którymi oni się zmagają, radzą sobie inni – powiedział Zygmunt Berdychowski.

- My jako samorządowcy polscy musimy dopiero zbudować fundamenty współpracy w ramach UE. Na razie leży to przede wszystkim w kompetencjach rządu centralnego – mówił Jacek Majchrowski, Prezydent Miasta Krakowa. Dodał, że w tej chwili prawo nie pozwala na przykład samorządom osiedlać uchodźców i ogranicza to znacząco możliwości pracy na rzecz dalszej integracji z polityką UE.

Podczas Kongresu na uroczystej gali wręczono Nagrody „Lider Samorządu” dla najlepszych samorządowców 2016 roku. Najlepszym wójtem w Polsce został Grzegorz Niestrój, Wójt Gminy Kornowac. Najlepszym burmistrzem gminy miejsko-wiejskiej i wiejsko-miejskiej został Grzegorz Niezgoda, Burmistrz Szczawnicy. Samorządowcem roku w kategorii prezydent miasta został Piotr Grzymowicz, Prezydent Olsztyna. Partnerem Nagrody „Lider Samorządu” jest „Rzeczpospolita”. Laureatem Nagrody Specjalnej Kongresu został Ksiądz Kardynał Stanisław Dziwisz, który podkreślił, że reforma samorządowa w wolnej Polsce należy do najbardziej udanych zmian ustrojowych. „Władze samorządowe w Polsce stoją najbliżej problemów lokalnych społeczności, a ludzie wybierani do tych władz cieszą się wielkim zaufaniem obywateli” – oświadczył Kardynał odbierając nagrodę.