- Gdzie ostatecznie zaczynają się powszechne prawa człowieka? W małych miejscach, blisko domu - tak blisko i tak małych, że nie widać ich na żadnej mapie świata. […] Jeśli te prawa nie mają tam znaczenia, nigdzie nie mają znaczenia. Bez skoordynowanych działań obywatelskich blisko domu, na próżno będziemy szukać postępu w większym świecie.
Te słowa wypowiedziała Eleanor Roosevelt, która jako przewodnicząca Komisji Praw Człowieka ONZ była siłą napędową w tworzeniu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
By podkreślić wagę podpisanej 10 grudnia 1948 roku Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, co roku, od 73 lat, obchodzimy tego dnia Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.
Dlaczego to takie ważne? Ponieważ dotyka godności każdego człowieka. Przypomina nam, że bez względu na wszystko, nikt nigdy nie może nas godności pozbawić. Jest ona należna każdemu człowiekowi, bez względu na to, kim jest i jaki jest, bez względu na to, co zrobił, w jakiej jest sytuacji i jakie wyznaje poglądy.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka proklamuje niezbywalne prawa, które przysługują każdemu jako człowiekowi – bez względu na rasę, kolor skóry, religię, płeć, język, poglądy polityczne lub inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, majątek, urodzenie lub inny status . Dostępna w ponad 500 językach - jest najczęściej tłumaczonym dokumentem na świecie.
Tematem przewodnim Dnia Praw Człowieka w 2021 r. jest równość, która odnosi się do Artykułu 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka- „Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw (…)”.
Równość, integracja i niedyskryminacja, innymi słowy – podejście do rozwoju oparte na prawach człowieka – to też najlepszy sposób na zmniejszenie nierówności i wznowienie naszej drogi do realizacji Agendy 2030.
Słowa E. Roosevelt szczególnie mocno wybrzmiewają w kontekście pandemii, z którą dziś mierzy się niemal cały świat. Ten trudny czas pokazał, jak wiele zależy od nas samych, jak wiele można zrobić, gdy rozejrzymy się częściej wokół siebie i zadamy pytanie, co ja mogę zrobić, jak ja mogę pomóc? Byłoby trudniej mówić o prawach i równości, gdyby nie otwartość i solidarność ludzi.
----
Związek Miast Polskich zachęca wszystkie miasta do celebrowania Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka.
Z inicjatywy Komisji Praw Człowieka i Równego Traktowania ZMP na zlecenie Związku powstał spot wideo. Zapraszamy miasta do wykorzystywania go na stronach internetowych i w mediach społecznościowych. Spot do pobrania w załączniku poniżej.
Warto podkreślić, że 10 grudnia Zarząd ZMP obradujący na posiedzeniu w Lublińcu przyjmie deklarację z okazji Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka.
----
W listopadzie 2020 r. Zarząd Związku Miast Polskich- odpowiadając na prośby z miast członkowskich - podjął decyzję o utworzeniu Komisji Praw Człowieka i Równego Traktowania. Na zaproszenie skierowane do miast odpowiedziało ponad 50 osób chcących pracować w tym gremium. Są to m.in. członkinie i członkowie władz miejskich, radne i radni, urzędniczki i urzędnicy samorządowi, pełnomocniczki i pełnomocnicy do spraw równego traktowania, równych szans, polityki równościowej, tolerancji, przeciwdziałania ksenofobii oraz organizacji pozarządowych.
Komisja zainaugurowała działalność 2 lutego br. i jest jedną z najaktywniejszych Komisji w ZMP. Włączała się m.in. w działania związane z kryzysem na granicy polsko-białoruskiej, Konwencją Stambulską, Międzynarodowym Dniem Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii, akcją „Różowe skrzyneczki”. Zaapelowała też o podjęcie działań mających na celu zwiększenie dla wszystkich gmin finansowania nauczania dla dzieci cudzoziemskich oraz stworzenie spójnego systemu wsparcia dla uczniów imigranckich. To z inicjatywy Komisji Praw Człowieka i Równego Traktowania zorganizowano w dniu 11 października br. w Poznaniu ceremonię, podczas której prezydenci i burmistrzowie 16 polskich miast podpisali Europejską Kartę Równości Kobiet i Mężczyzn w Życiu Lokalnym.
----
Wypowiedzi przedstawicieli polskich miast – członkiń i członków Komisji Praw Człowieka i Równego Traktowania ZMP:
Magdalena Czarzyńska-Jachim, wiceprezydentka Sopotu: „W samorządach, w naszych wspólnotach lokalnych najlepiej wiemy, że prawa człowieka to nie są tylko górnolotne idee. To jest codzienność każdego z nas. Każdy z nas ma prawa do nauki, do pracy, do rozrywki, sportu, do tego wszystkiego, co oferują nasze miasta. I naszą rolą jest zagwarantować, aby nikt nie czuł się wykluczony, żeby każdy był pełnoprawnym mieszkańcem naszej wspólnoty.”
Szymon Chojnowski, wiceprezydent Świdnicy: „Jak powiedział Dalajlama XIV: Pokój może panować tylko tam, gdzie respektowane są prawa człowieka, gdzie ludzie mają zapewnione wyżywienie oraz gdzie jednostki i narody są wolne.
Prawa człowieka wielu osobom kojarzą się z ogólnikami, międzynarodowymi normami, ale przecież te prawa dotyczą nas wszystkich na co dzień. Chodzi tu między innymi o wolność słowa, zrzeszania się, czy o prawo do edukacji. W tych trudnych czasach na świecie i zwłaszcza obecnie w naszym kraju powinniśmy o nich pamiętać i domagać się ich respektowania, bo widzimy, że zbyt łatwo można je naruszać.”
Nina Gabryś, Pełnomocniczka Prezydenta Miasta Krakowa ds. Polityki Równościowej: „Równość, solidarność, szacunek dla drugiej osoby, to wartości podstawowe, których przestrzeganie powinno być absolutne, bo pozwala nam na budowanie lepszej przyszłości dla nas wszystkich. Miasto to wspólnota, w której nie ma miejsca na dyskryminację i przemoc."
Agnieszka Łuczak, Pełnomocniczka Prezydenta m. Łodzi ds. Równego Traktowania: „Prawa człowieka nie są dane raz na zawsze. W każdym pokoleniu należy o nie zabiegać, o nich mówić i się o nie upominać. W dzisiejszej rzeczywistości na samorządach spoczywa w tym obszarze szczególny obowiązek.”
Aldona Machnowska-Góra, Zastępczyni Prezydenta m.st. Warszawy: „Prawa człowieka, to prawa każdego z nas, a łamanie ich może także nas dotyczyć. To nie tylko prawa mniejszości, to także prawa dziecka, prawa kobiet, prawa seniorów i in. Po prostu każdego. Dlatego tak ważne jest uczenie i wychowywanie dzieci od najmłodszych lat w poszanowaniu praw i poczuciu, że to jest niezbywalne prawo, którego nie wolno łamać.”
Marta Mazurek, Radna RM Poznania: „Samorządy są najbliżej swoich mieszkanek i mieszkańców, wsłuchują się w ich głosy i odpowiadają na ich potrzeby. To w samorządach realizowane są prawa człowieka, bo to są prawa każdego i każdej spośród mieszkańców miasta. Obrona tych praw nabiera szczególnego znaczenia dla grup i osób doświadczających wykluczenia i nadużyć - musimy o tym pamiętać w działaniach dla miejskich społeczności.”
