W stanowisku (w załączeniu) w sprawie dalszej budowy systemu zagospodarowania odpadów komunalnych Zarząd Związku Miast Polskich dobrze ocenia ogłoszone w sierpniu br. założenia dalszych reform, przedstawione przez ministra Jacka Ozdobę. Propozycje te, w opinii reprezentantów miast, choć nie obejmują jeszcze wszystkich niezbędnych działań, stwarzają szansę na zrobienie zasadniczego kroku w kierunku wprowadzenia rozwiązań systemowych. Związek deklaruje udzielenie ministrowi wsparcia w niezbędnym zakresie, mając nadzieję, że taka sama będzie postawa nie tylko wspierających resort ekspertów ale także innych instytucji, biorących udział w procesie legislacyjnym.

Zarząd popiera zapowiedziany przez ministra kierunek zmian w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w tym w szczególności: zmiany w zakresie rozliczania przez gminy poziomów recyklingu za 2020 r., stworzenie czasowej możliwości składowania na składowiskach frakcji energetycznej, podniesienie maksymalnych stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, stosowanych w przypadku nieruchomości niezamieszkanych, wprowadzenie rozwiązań umożliwiających indywidualne rozliczanie mieszkańców, szczególnie w zabudowie wielorodzinnej czy zwiększenie do 5 tys. zł kar za zaśmiecanie środowiska.

Dodatkowo Zarząd Związku proponuje, aby przy okazji nowelizacji zrezygnować z obecnego kształtu mechanizmu dobrowolności na terenach niezamieszkanych, który – wbrew sprzeciwom środowisk samorządowych – został wypaczony w końcowej fazie prac legislacyjnych. Mechanizm ten powinien nawiązywać do poprzedniego przedłożenia rządowego, uzgodnionego wówczas pomiędzy stroną rządową a samorządową. Oprócz tego należy urealnić wysokość maksymalnych stawek dla domków letniskowych czy innych nieruchomości wykorzystywane na cele rekreacyjno-wypoczynkowe.

Zarząd Związku wyraża przekonanie, że problem zagospodarowania frakcji energetycznej (RDF lub pre-RDF) wymaga systemowego rozwiązania. W dodatku jest ono niezbędne, jeśli chcemy osiągnąć cele gospodarki w obiegu zamkniętym. Rozwiązania są gotowe, bo obejmują zarówno technologie jak i organizację gospodarki komunalnej. Niezbędne są tylko stabilne zmiany w przepisach (w tym w KPGO) oraz zapewnienie finansowania inwestycji.

Zdaniem ZMP, rozwiązaniem problemów braku rynku surowców wtórnych może być stworzenie systemu zachęt dla podmiotów, które podejmą się zagospodarowania wysegregowanych surowców.

Zasadniczym warunkiem natomiast zmiany sytuacji w systemie zagospodarowania odpadów komunalnych jest szybkie wprowadzenie rozszerzonej odpowiedzialności producentów (ROP). Odpowiedzialność za całość systemu, w tym za poziom odzysku, ponosi gmina, dlatego ona musi być dysponentem całości środków trafiających do systemu. Może jednak zlecić odpłatnie podmiotowi ponoszącemu opłatę produktową zagospodarowanie odpadów objętych tą opłatą.

Więcej w załączonym stanowisku.