M. Wójcik powiedział, że miasta oczekują od nowego parlamentu przede wszystkim odwagi i odpowiedzialności w reformowaniu przepisów mających wpływ na samorząd terytorialny.
- Chodzi o to, że dotarliśmy do takiego momentu w działalności samorządu terytorialnego, że teraz trzeba nie tylko dokonać punktowych zmian. Potrzebne są przemyślane, przedyskutowane ze środowiskiem samorządowym, daleko idące zmiany w zakresie dochodów JST. Nowoczesna ustawa o dochodach JST, zasady działania systemu oświaty, rozszerzona odpowiedzialność producenta - to są tylko przykłady. Zupełnie nowe podejście do systemu pomocy społecznej, bo będziemy mieli w tym zakresie gigantyczne zmiany w najbliższych latach ze względu na to co się dzieje z demografią. Czyli przede wszystkim odpowiedzialności i odwagi do podjęcia daleko idących zmian, a nie tylko zasypywanie, czy gaszenie pożarów, czy punktowe rozwiązania – wskazał ekspert ZMP.
Jego zdaniem wśród najpilniejszych decyzji jest jednak uruchomienie środków europejskich. - Chcielibyśmy skorzystać z możliwości rozwojowych. Dlatego dla nas ważne są decyzje dotyczące zarówno KPO jak i funduszy UE, przede wszystkim na poziomie regionalnym. Ale także kwestia dotycząca możliwości zagwarantowania wkładu własnego. Czyli ta subwencja rozwojowa w wymiarze wyższym niż te 3,2 mld bo to na pewno nie wystarczy – wyjaśnił Wójcik.
Odnosząc się do zmian w subwencji oświatowej i podwyżek dla nauczycieli ekspert ZMP powiedział, że miasta chciałyby, aby podwyżka 30-procentowa, o której się mówi odbyła się przy „uczciwej bazie wyjściowej”. Jak wyjaśnił, podwyżka byłaby naliczana nie od średniego wynagrodzenia nauczycieli, ale do faktycznego wypłaconych pensji wraz z pochodnymi za rok 2023.
- Wówczas to 30 proc. spowoduje, że nie będzie pogłębiała się luka oświatowa. Jeżeli będzie inaczej to do istniejącej luki oświatowej będziemy mieli gigantyczny jej wzrost. To ważny postulat bo ok. 3,6 mld zł wynosi różnica w tym ile otrzymujemy środków na płace, a ile faktycznie wypłacamy - dodał.
Ekspert ZMP wskazał też na szereg postulatów w obszarze gospodarki komunalnej.
- Nie chcielibyśmy już, aby obciążać nas odpowiedzialnością za brak decyzji w sprawach funkcjonowania dużych systemów, albo błędne decyzje. To dotyczy edukacji, ochrony zdrowia, gospodarki komunalnej, gospodarki odpadami. Dlatego chcielibyśmy, aby jak najszybciej pojawiła się rozszerzona odpowiedzialność producentów opakowań, aby rozwiązać problem taryf za wodę - powiedział Marek Wójcik, ekspert ZMP.
Jego zdaniem należy zlikwidować Wody Polskie oraz przywrócić gminom kompetencje w zakresie ustalania cen za wodę i ścieki. - Gminy powinny być autonomiczne w ustalaniu taryf za wodę. Powinniśmy przywrócić zasadę, że w przypadku taryf za wodę, czy opłaty za odpady opłaty pokrywają koszty - dodał.
Zdaniem Wójcika jest też co najmniej kilkadziesiąt zmian, które powinny zostać wprowadzone jeszcze przed wyborami samorządowymi. Jak zaznaczył, często są to pojedyncze przepisy jak na przykład kwestia definicji budynku zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny.
- Podatek od nieruchomości to sprawa dla nas kluczowa. Stanowi dla nas ważne źródło dochodów. W tej chwili po roku od wyroku Trybunału nadal jest wątpliwość co jest budowlą i budynkiem – podsumował Wójcik.
Za Serwisem Samorządowym PAP
