Dyrektor operacyjny Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych poinformował, że wojewodowie z zalanych województw oraz prezydenci 27 miast otrzymali od Agencji zestawienie najpotrzebniejszych materiałów, które mogą przydać się w województwach dotkniętych powodzią. Zestawienie zawiera 55 pozycji (pod tekstem w załączeniu) – to m.in. woda, konserwy, agregaty prądotwórcze. W Lisowicach niedaleko Legnicy Agencja zorganizowała swój hub pomocowy, w którym znajdują się te materiały. Dysponentami pomocy są centra zarządzania kryzysowego poszczególnych województw. Pracownicy tego miejsca dowożą pomoc do konkretnych miejsc, z których przyszło zapotrzebowanie. Warto, by JST zwracały się do wojewódzkich centrów zarządzania kryzysowego o informacje na ten temat i korzystały z tej pomocy.
Jak poinformował przedstawiciel Agencji, magazyn ten jest prawie pełny. Zachęcamy jednostki samorządu terytorialnego dotknięte powodzią do skorzystania ze zgromadzonych tam zasobów.
Obecny na spotkaniu minister finansów Andrzej Domański poinformował, że jak dotąd rząd zabezpieczył 2 mld zł na pierwszy etap działań pomocowych, m.in. na wypłaty zasiłków celowych dla mieszkańców zalanych terenów. – Szukamy jednocześnie w ministerstwie źródeł finansowania potrzeb gmin dotkniętych powodzią – powiedział.
Jednym z rozważanych przez resort narzędzi, które mogą posłużyć do tego celu, może być tzw. rezerwa subwencji ogólnej w wysokości ponad 730 mln zł, która dzielona jest wspólnie przez stronę rządową i samorządową. Rezerwa ta przeznaczana jest corocznie na nieprzewidziane zdarzenia losowe. Dyrektor Biura ZMP Andrzej Porawski uważa, że gminy, które dotknęła powódź już teraz powinny składać wnioski o przyznanie im środków z tego źródła.
Jacek Karnowski, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej powiedział podczas spotkania, że jego resort pracuje obecnie nad tym, jak uelastycznić możliwość wykorzystania funduszy unijnych. Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przekazała podczas wizyty 19 września w Polsce, że państwa regionu, które od kilku dni zmagają się ze skutkami powodzi i podtopień, będą mogły skorzystać z 10 mld euro ze środków Funduszu Spójności na odbudowę. Dla naszego kraju będzie to połowa tej kwoty – 5 mld euro. Co ważne, finansowanie to będzie w 100 proc. pochodzić z UE. To oznacza, że nie będzie trzeba współfinansować pomocy środkami własnymi. Wsparcie będzie miało charakter prefinansowania, czyli państwa dotknięte przez powódź szybko dostaną pieniądze, które będą mogły wykorzystać na inwestycje.
- Nie będziemy czekali. Najpierw dostaniemy pieniądze i będziemy je wykorzystywali tak jak uznamy to za stosowne i dopiero później będziemy się z tych pieniędzy rozliczać - tłumaczył Premier Donald Tusk.
Minister Karnowski poinformował, że resort funduszy zbiera obecnie uwagi dotyczące uelastycznienia sposobów wykorzystania środków unijnych w tych województwach, w których wystąpiła powódź. Warto, aby gminy dotknięte kataklizmem jak najszybciej składały swoje wnioski dotyczące potrzeb inwestycyjnych, które mogą być sfinansowane z tych dodatkowych unijnych środków.
Spotkanie w dużej części dotyczyło usprawnienia procedur związanych z przyznawaniem zasiłków celowych, w tym powodziowego. Minister Wiesław Szczepański z MSWiA przekazał, że obecnie rząd ma zabezpieczone środki na wypłaty dla ok. 5 tysięcy wnioskujących rodzin. Jak dotąd wypłacono ok. 5 mln zł 1094 rodzinom. Kolejne 5754 rodziny oczekują na wypłatę zasiłku za kwotę ok. 23 milionów.
19 września Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wydało rozporządzenie upraszczające procedurę wnioskowania o pomoc doraźną po powodzi. Zarówno zasiłek powodziowy (2 tys. zł), jak i zasiłek z pomocy społecznej (8 tys. zł) można uzyskać poprzez złożenie wniosków podczas jednego kontaktu z pracownikiem socjalnym, ośrodkiem pomocy społecznej lub urzędem gminy. Każdy z zasiłków może zostać przyznany na rodzinę lub osobę samotnie gospodarującą. – Wystarczy, żeby pracownik socjalny wypełnił część wniosku dotyczącą danych personalnych i opisową część dotyczącą skali szkód – i to wszystko – powiedziała podczas piątkowego spotkania online minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Zwróciła uwagę, że te nowe, uproszczone wnioski są składane na dotychczasowych formularzach, aby nie tworzyć nowych problemów dla pracowników socjalnych w miejscach, gdzie często nie funkcjonują normalnie biura w OPS-ach, w tym internet czy drukarki. (więcej na temat uproszczonych procedur – TUTAJ).
Wiceminister edukacji, Henryk Kiepura poinformował, że trwa spontaniczna akcja organizowania tzw. zielonych szkół dla dzieci z terenów powodziowych. Włączają się w nią miasta, a także firmy prywatne. Z ramienia MEN akcję będzie prowadziła Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Ważne, by szkoły/miasta kontaktowały się ze swoimi kuratorami oświaty, a ci z FRSE. Po wyborze miejsca zielonej szkoły odpowiedni miejscowo kurator zweryfikuje wiarygodność partnera, by zapewnić dzieciom bezpieczeństwo.
MEN wspiera również uczniów w ramach Rządowego programu pomocy uczniom w formie zasiłku celowego na cele edukacyjne. Trwa nowelizacja rozporządzenia, w wyniku której dostępny będzie zasiłek celowy w wysokości 1 tys. zł dla uczniów tzw. zerówek i wszystkich typów szkół. Będzie on przysługiwał dzieciom i uczniom z rodzin poszkodowanych powodzią, które otrzymują świadczenia z pomocy społecznej.
Oprócz tego MEN planuje dofinansowanie wyjazdów terapeutyczno-wakacyjnych w wysokości 1540 zł na ucznia. Z kolei dzieci, które nie skorzystają z wyjazdów będą mogły skorzystać z zajęć terapeutyczno-edukacyjnych za kwotę 500 zł na ucznia. Czas składania wniosków przez rodziców zostanie w Programie rządowym wydłużony (więcej - TUTAJ)
Przedstawiciele kilku miast dotkniętych powodzią mówili o trudnej sytuacji lokalowo-personalnej w tamtejszych OPS-ach. Ich pracownicy nie czekają na poszkodowanych mieszkańców przy biurkach, tylko codziennie udają się w teren i tam, w domach mieszkańców sprzątających swoje zniszczone domy, wypełniają z nimi wnioski o zasiłki. Minister Wiesław Szczepański zwrócił się do samorządów z apelem, by zasilać OPS-y pracownikami innych jednostek organizacyjnych urzędów gminnych i delegować ich na obszary, gdzie mogą być przyjmowane wnioski.
Przedstawicielka Urzędu Miejskiego w Nysie zgłosiła problem z lokalami mieszkalnymi dla powodzian. Wiele miejscowości zapełniło już całe swoje zasoby lokalowe. Minister W. Szczepański przekazał, by samorządy takie zgłaszały potrzeby w tym zakresie do wojewodów. Będą do takich miejsc kierowane kontenery do zamieszkania.
Było to pierwsze takie spotkanie samorządowców z zalanych obszarów z przedstawicielami poszczególnych ministerstw. Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji zadeklarował podczas niego, że wszystkie zniszczone JST otrzymają wsparcie na odbudowę, a mieszkańcy pomoc finansową. Od przyszłego tygodnia podobne spotkania będą odbywały się już w poszczególnych województwach. Jednocześnie zacznie pilnie swoją pracę zespół Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, którego zadaniem będzie niezwłoczne zidentyfikowanie wszelkich problemów występujących w samorządach po powodzi.
Po spotkaniu Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu ZMP, sekretarz strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego pytania zgłoszone przez samorządowców z gmin dotkniętych klęską powodzi posłał do MSWiA i MRPiPS (listę pytań załączamy pod tekstem). Nadal samorządy z terenów zmagających się ze skutkami powodzi mogą dosyłać kolejne pytania i propozycje zmian prawa na adres: marek.wojcik@zmp.poznan.pl. (epe, hh)
