Od 1 lipca br. jest nowy dyrektor Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego – został nim prof. Paweł Swianiewicz. Wspiera go dr Julita Łukomska.

Nowy szef NIST zapowiedział otwartość na współpracę ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Stwierdził, że wspieranie Komisji to najważniejsza misja NIST-u, choć od razu zastrzegł, że nie zawsze będzie się zgadzał z samorządowcami w ocenie sytuacji. Rolą ekspertów Instytutu będzie przekazywanie wiedzy, która czasem może się samorządowcom wydać kontrowersyjna czy niewygodna.

Prof. Swianiewicz zadeklarował daleko idącą przebudowę Instytutu. Wizja nowego dyrektora NIST zakłada:

• Prowadzenie poważnych badań dotyczących funkcjonowania samorządu;
• Organizowanie debat samorządowych dotyczących np. kwestii ustrojowych (czy są potrzebne zmiany w podziale terytorialnym; czy zmniejszać liczbę małych gmin; czy potrzeba tylu powiatów), a nie bieżących spraw legislacyjnych;
• Opracowywanie ekspertyz na zadane przez samorządy, w tym korporacje czy KWRiST samorządowe tematy;
• Przygotowywanie opinii do kluczowych projektów, takich jak np. ustawa o dochodach jst
• Prowadzenie szkoleń, które jednak powinno być mniej istotną częścią działań Instytutu (w przeciwieństwie do stanu obecnego), poza szkoleniami dla służbą przygotowawczą.

- Jestem gotów do dyskusji z Radą Programową, a przypomnę tylko, że 8 jej członków desygnują korporacje samorządowe wchodzące w skład KWRiST – zapewnił prof. Swianiewicz.

Jednocześnie poprosił samorządowców o cierpliwość, bo przestawienie Instytutu na nowe tory musi zająć trochę czasu. Jedną ze spraw, którymi dyrektor od razu musi się zająć, jest skompletowanie kadry. W tej chwili zatrudnionych jest 7 pracowników administracyjnych, a nie ma merytorycznych. Trzeba więc zatrudnić nowe osoby, a także podjąć współpracę z ekspertami na zewnątrz.

Również współprzewodniczący KWRiST ze strony rządowej, wiceminister Tomasz Szymański wyraził nadzieję, że NIST stanie się merytorycznym wsparciem Komisji. Liczy na ujednolicenie procedur i wypracowanie modelu akceptowanego przez stronę samorządową.

Paweł Swianiewicz jest profesorem Uniwersytetu Warszawskiego, kierownikiem Zakładu Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych (od 2004 r.). Był stypendystą British Council w University of Bristol oraz Programu Fulbrightha w University of Chicago. Był kierownikiem Programu Wspierania Samorządów Lokalnych Brytyjskiego Funduszu Know How w Polsce i profesorem w Instytucie Ekonomii KUL, a także przewodniczącym Zarządu European Urban Research Association. Od 2006 r. jest członkiem Komitetu Sterującego Programu LGI Open Society Institute, wspierającego procesy decentralizacji w Europie Środkowo-Wschodniej i Azji Centralnej.

Wielokrotnie pracował jako ekspert Rady Europy, Brytyjskiego Ministerstwa do Spraw Rozwoju Międzynarodowego, Banku Światowego i UNDP w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i Azji.

Jest autorem bądź redaktorem 24 książek oraz ponad 100 artykułów poświęconych zagadnieniom decentralizacji i funkcjonowania samorządu terytorialnego.