Samorządy nie w pełni radzą sobie z organizacją i prowadzeniem działalności kulturalnej. Przede wszystkim nie zapewniają podległym sobie instytucjom kultury stabilności finansowej, niezbędnej do prowadzenia działalności. Problemem jest też zwykle brak odpowiednich warunków lokalowych, w tym nieprzystosowanie obiektów dla osób z niepełnosprawnościami, w podeszłym wieku oraz rodzin z małymi dziećmi. W rezultacie prowadziło to do ograniczeń w tworzeniu oferty i uczestnictwie odbiorców w przedsięwzięciach kulturalnych, w tym szczególnie grup narażonych na wykluczenie.
W części ze skontrolowanych instytucji kultury wydatkowano środki publiczne niezgodnie z przepisami prawa. W przypadku Teatru Polskiego we Wrocławiu NIK zawiadomiła prokuraturę o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
NIK sprawdziła, czy samorządy oraz samorządowe instytucje kultury właściwie organizują i prowadzą działalność kulturalną. Kontrola dotyczyła lat 2015-2017 i objęła trzy urzędy marszałkowskie (dolnośląski, podkarpacki, świętokrzyski), trzy urzędy miast (Gdańsk, Poznań, Warszawa) oraz 12 samorządowych instytucji kultury (sześć teatrów i sześć muzeów). Dodatkowo badaniem kwestionariuszowym objęła 262 samorządowe instytucje kultury.
W skontrolowanych samorządach, mimo wzrastających z roku na rok nakładów finansowych na kulturę (wzrost w 2017 r. wydatków na dotacje podmiotowe o prawie 14% w porównaniu do 2015 r.), środki te były w dalszym ciągu niewystarczające i stanowiły średnio niespełna 75% przychodów ogółem instytucji kultury. Niepełne - w stosunku do wielkości wnioskowanych - finansowanie dotyczyło zarówno dotacji podmiotowych (w skrajnych przypadkach zgłaszane zapotrzebowania zaspakajano tylko w 70%), jak i dotacji celowych na realizację wskazanych zadań i programów (odpowiednio - 43%), a także dotacji celowych na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji (w skrajnych przypadkach organizator w ogóle nie uwzględnił wniosków o przyznanie dofinansowania).
Instytucje kultury podejmowały działania w celu uzyskania dodatkowych środków finansowych(innych niż dotacja podmiotowa organizatora). Stanowiły one średnio 25% przychodów ogółem, w tym 20% pochodziło z działalności statutowej, a 5% - dotacji celowych na realizację zadań i programów. Mimo dużej aktywności instytucji kultury w tym obszarze, ich działania nie były w pełni skuteczne, a głównym źródłem dodatkowych środków były dotacje pochodzące z budżetu państwa. Niedobór środków finansowych był jednym z czynników występowania w instytucjach kultury zobowiązań wymagalnych oraz uzyskiwania przez nie ujemnych wyników finansowych.
Instytucje kultury właściwie realizowały zadania statutowe, a oferta skierowana była do różnych grup odbiorców, jednak ich działania, w tym wzbogacenie i uatrakcyjnienie oraz rozwój form przekazu, musiały być dostosowane do możliwości finansowych i lokalowych.