Senatorowie wprowadzili 46 poprawek do ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (projekt rządowy). Część z tych poprawek popiera strona rządowa, więc Sejm zapewne ich nie odrzuci.

Ustawa wprowadza obowiązek ustalenia przez wytwórców tzw. średniej ceny ciepła z rekompensatą na 150,95 zł za gigadżul (GJ) netto dla ciepła wytwarzanego w źródłach ciepła opalanych gazem ziemnym lub olejem opałowym, a 103,82 zł za GJ netto dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach ciepła. Oznacza to średni wzrost rachunków odbiorców o 42%. Jeżeli realne koszty wytwarzania ciepła będą wyższe z powodu wzrostu cen paliw, wytwórcom ciepła stosującym wprowadzane ustawą ceny będzie przysługiwać rekompensata wynikająca z tej różnicy i sprzedanego wolumenu. Za niezastosowanie się do przepisów wytwórcom będzie grozić odpowiedzialność finansowa. Rekompensata obejmie jedynie sprzedaż ciepła dla gospodarstw domowych i podmiotów wskazanych w ustawie, m.in. wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni dostarczających ciepło do lokali mieszkalnych, placówek ochrony zdrowia, oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, żłobków, klubów dziecięcych, kościołów i związków wyznaniowych, placówek kulturalnych, straży pożarnych, pozarządowych organizacji pożytku publicznego, spółdzielni socjalnych. System rekompensat będzie działać od 1 października 2022 do 30 kwietnia 2023 r. 

Ustawa wprowadza też jednorazowe dodatki dla gospodarstw domowych, które ogrzewają się przy pomocy kotłów lub pieców na biomasę, LPG lub olej opałowy. Warunkiem otrzymania dodatku będzie wpis źródła do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Dodatek ma wynieść 3 tys. zł, gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na pellet drzewny lub inny rodzaj biomasy, jeśli używa się drewna kawałkowego – 1 tys. zł, dla ogrzewania na LPG 500 zł, a na olej opałowy to 2 tys. zł. Wniosek o dodatek trzeba składać do samorządu. Wypłata ma nastąpić w ciągu miesiąca od jego złożenia. Gospodarstwa, które mają więcej niż jedno źródło ciepła spośród objętych dodatkiem, same wskażą we wniosku, o który dodatek się starają. Nie będzie on przysługiwać gospodarstwom, którym na mocy innej ustawy przyznano dodatek węglowy. 

Aby zapobiec celowemu lub sztucznemu dzieleniu gospodarstw domowych dla uzyskania większej liczby dodatków, ustawa wskazuje, że na 1 adres może być przyznany 1 dodatek energetyczny lub węglowy. Ustawa przewiduje też dodatek dla podmiotów wrażliwych, które samodzielnie kupują paliwa w celach grzewczych (węgiel kamienny, brykiet, pellet zawierający co najmniej 85% węgla, biomasa, LPG, olej opałowy), wynoszący 40% różnicy między zakładanymi średnimi rocznymi kosztami zakupu paliwa na potrzeby ogrzewania, kupionego w 2022 r., a uśrednionymi kosztami zakupu z ostatnich 2 lat. Całość rekompensat ma być finansowana z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 do kwoty 10 mld zł, przy czym na rekompensaty dla przedsiębiorstw ciepłowniczych z taryfą zatwierdzaną przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki rezerwuje się 3 mld 285 mln zł, dla nietaryfowanych wytwórców ciepła – 3 mld 615 mln zł, a na dodatki dla gospodarstw domowych i podmiotów wrażliwych – 3,1 mld zł. Zgodnie z ustawą Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych będzie mogła otrzymać nieoprocentowaną pożyczkę z budżetu państwa do kwoty 8,6 mld zł na finansowanie zadań. Ustawa wprowadza też możliwość odstąpienia na okres do 2 lat od norm jakościowych dla paliw stałych w razie „nadzwyczajnych zdarzeń” na rynku. Ciepłownie powyżej 1 MW, w warunkach określanych jako „zagrożenie bezpieczeństwa dostaw ciepła” (np. brak węgla o niskiej zawartości siarki lub zakłócenia w dostawach substancji używanych w instalacjach redukcji emisji tlenków azotu), będą mogły uzyskać na okres do 120 dni odstępstwo od norm emisji spalin.

Senat z 6 poprawkami przyjął też ustawę o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy). Umożliwi ona przekazanie JST jeszcze w 2022 r. prawie 13,7 mld zł. Środki te mają m.in. zrekompensować ubytki w dochodach bieżących, służyć na inwestycje, zostać przeznaczone na poprawę efektywności energetycznej. Środki te składają się z 2 kwot składowych. Pierwsza, w wysokości 7,793 mld zł, jest powiązana z częścią rozwojową subwencji ogólnej, która zostałaby przekazana odpowiednio do gmin, powiatów i województw w 2023 r. Nie będzie ona zaliczania do wyliczeń wpłat do budżetu państwa, czyli Janosikowego, i subwencji wyrównawczej. Środki z niej otrzymają wszystkie JST proporcjonalnie do wysokości dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT planowanych na 2023 r. Druga kwota składowa, w wysokości 5,880 mld zł, odpowiada części rozwojowej subwencji ogólnej i zostanie rozdzielona na części przysługujące poszczególnym rodzajom JST, tj. gminom, powiatom i województwom proporcjonalnie do wysokości udziału dochodów z tytułu udziałów we wpływach z PIT planowanych na 2023 r. Dzięki nowelizacji każda gmina otrzyma nie mniej niż 2,8 mln zł, powiat – nie mniej niż 6 mln zł, a województwo nie mniej niż 32,6 mln zł. Ze względu na wcześniejsze zasilenie finansowe w 2023 r. JST nie otrzymają części rozwojowej subwencji ogólnej. Na przeprowadzenie inwestycji dotyczących poprawy efektywności energetycznej, rozwoju odnawialnych źródeł energii, ograniczenia kosztów zakupu ciepła lub energii ponoszonych przez odbiorców samorządy będą musiały przeznaczyć nie mniej niż równowartość 15% kwoty otrzymanych w 2022 r. dodatkowych dochodów z tytułu PIT.

Senatorowie postanowili również o wniesieniu do Sejmu 3 projektów ustaw, w tym projektu ustawy o wysokości części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na rok 2022 (inicjatywa grupy senatorów) zwiększa wysokość części oświatowej subwencji ogólnej o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2022 r. dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego.

Zasiadający w Izbie Wyższej podjęli ponadto uchwałę w sprawie katastrofy ekologicznej na rzece Odrze (inicjatywa grupy senatorów) przypomniano, że od lipca tego roku na Odrze trwa katastrofa ekologiczna o niespotykanej skali, przybierająca coraz większe rozmiary. Nadal nie jest znana jej przyczyna. Jak czytamy w projektowanej uchwale, nie ulega wątpliwości, że dopuszczenie do katastrofy o takiej skali to wynik zaniechań i błędów ludzkich. Senat wzywa rząd „do podjęcia zdecydowanych i szybkich działań na rzecz usunięcia skutków tej katastrofy, do pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które nie podjęły w ramach swoich obowiązków służbowych należytych działań, do udzielenia pomocy osobom i podmiotom, których egzystencja została zagrożona, a także do wsparcia procesów odbudowy życia biologicznego w rzece i w jej otoczeniu, które winny być planowane i realizowane w ścisłej współpracy z ekspertami. Katastrofa ekologiczna Odry musi stać się również powodem do rewizji obecnego systemu zarządzania państwem w obszarze gospodarki wodnej, ochrony środowiska i zmian klimatu oraz przygotowania zmian systemowych i strukturalnych (…)”.

Więcej - TUTAJ.

Źródło: senat.gov.pl