Ogólnopolskie organizacje gmin i powiatów - Związek Miast Polskich, Unia Metropolii Polskich, Unia Miasteczek Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP i Związek Powiatów Polskich - we współpracy z organizacjami społecznymi, działającymi w sferze oświaty, zorganizowały społeczne wysłuchanie publiczne ustawy Prawo oświatowe wraz z przepisami wprowadzającymi, . Do udziału w wysłuchaniu zostali zaproszeni uczestnicy procesu legislacyjnego: kluby poselskie, Kancelaria Prezydenta RP, Ministerstwo Edukacji Narodowej, a także media. W spotkaniu nie wziął udziału żaden przedstawiciel MEN. Obecny był przewodniczący sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, poseł Andrzej Maciejewski oraz minister w Kancelarii Prezydenta RP, Andrzej Dera. Spotkanie wzbudziło duże zainteresowanie mediów.
Retransmisja znajduje się tutaj.
Wniosek o przeprowadzenie sejmowego wysłuchania publicznego w tej sprawie, skierowany do wszystkich klubów poselskich (w załączonym programie), został odrzucony na posiedzeniu dwóch komisji sejmowych 30 listopada br. Poseł Zbigniew Dolata stwierdził podczas tego posiedzenia, że „wysłuchanie publiczne nie wniesie żadnych nowych elementów do dyskusji o stanie szkolnictwa”. Tymczasem raport z konsultacji społecznych, dołączony do rządowego projektu ustawy, nie zawiera informacji o argumentach przedkładanych przez uczestniczące w nich podmioty, dotyczących zmian strukturalnych w polskiej oświacie. Dlatego organizatorzy wysłuchania uważają, że posłowie – pracując nad projektami ustaw reformujących oświatę – powinni zapoznać się z opiniami licznych i reprezentatywnych środowisk samorządowych i społecznych. Możliwość ta została odrzucona, chociaż opinie te nie są tylko negatywne: kwestionując zamiar likwidacji gimnazjów, wspierają konieczność reformy szkolnictwa zawodowego.
Organizacje postanowiły mimo to przedstawić swoje stanowiska, poparte konsultacjami w gminach i miastach, szkołach, radach rodziców i wśród nauczycieli, w tym kadry kierowniczej szkół, a także środowiskach społecznych, które od lat działają na rzecz podnoszenia jakości polskiej szkoły. Zdecydowały uczynić to jeszcze raz, w sposób uporządkowany, w jednym miejscu i czasie, przypominając główne tezy opinii i stanowisk organizacji oraz raportów eksperckich, których pełne teksty są dostępne poniżej.
Większość wystąpień podczas społecznego wysłuchania publicznego krytycznie odnosiła się do idei likwidacji gimnazjów, a także do tempa i sposobu przeprowadzania tak ważnych dla polskiej oświaty zmian. Z jednej strony podnoszono fakt, iż nie istnieją żadne badania, które uzasadniałyby konieczność powrotu do 8-letniej szkoły podstawowej, a z drugiej mówiono o dorobku gimnazjów, ich kadry pedagogicznej i młodzieży. Wielokrotnie padły podczas wystąpień słowa, że gimnazja, to projekt, który zakończył się sukcesem.
Krytyka dotyczyła tempa prac nad zmianami w oświacie. Przypomniano, że podczas wiosennych debat zorganizowanych w Polsce przez MEN, na które dziś minister Zalewska powołuje się jako na główne narzędzie konsultacyjne proponowanych przez siebie zmian, nie padło ani jedno słowo na temat planowanej likwidacji gimnazjów. Jak więc można dziś twierdzić, że pomysł ten był szeroko konsultowany ? Przedstawiciele organizacji samorządowych oraz stowarzyszeń oświatowych mówili o obawach o jakość wprowadzanych naprędce zmian oraz pisanych na kolanie podstaw programowych. Zwracano uwagę na grożący wszystkim chaos i niepewność.
W tym kontekście mocno wybrzmiał głos rodziców. Przedstawicielka Stowarzyszenia "Rodzice dla Edukacji" zarzuciła autorom tzw. reformy oświaty, że całkowicie pomijają w swoich działaniach rodziców, odbierają im prawo do decydowania o przyszłości dzieci, nie odpowiadają na pytania i wątpliwości zgłaszane przez środowiska rodziców.
- Nasze dzieci stają się zakładnikami politycznymi - mówiła.- Nie wierzymy, że w tak krótkim czasie można przygotować prawdziwą reformę i napisać dobre podstawy programowe. Obawiamy się, że bardzo obniży się poziom edukacji w wyniku tych zmian, a konsekwencje poniosą dzieci i rodzice.
Stowarzyszenie "Rodzice dla Edukacji" chce włączyć się aktywnie we współpracę z samorządami lokalnymi. Apeluje o wspólne organizowanie spotkań lokalnych z nauczycielami i rodzicami, aby upowszechniać wiedzę o tym, jakie zagrożenia wynikają z proponowanych przez MEN zmian, a także tłumaczyć, kto podejmuje te szkodliwe decyzje na temat reformy. Faktem bowiem jest, że to samorządy jako te, które będą zmuszone wprowadzać w życie zapisy ustawy o systemie oświaty, w oczach mieszkańców będą odpowiedzialne za chaos i kierunek zmian w szkołach. (epe)
TEZY i STANOWISKA:
Pismo Stowarzyszenie Dyrektorów Szkół Średnich do minister Anny Zalewskiej
Instytut Badań Edukacyjnych - Raport "Bilans zmian instytucjonalnych. Polska oświata w okresie transformacji".
Stanowisko Krajowego Forum Oświaty Niepublicznej wobec zapowiadanych zmian w systemie polskiej edukacji
Stanowisko Krajowego Forum Oświaty Niepublicznej dotyczące projektu „Prawa Oświatowego” – uwagi szczegółowe
List Grzegorza Szymczaka, dyrektora niepublicznego gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Lublinie do MEN
Dyrektorzy szkół katolickich o reformach
Uwagi Rady Szkół Katolickich do projektu ustawy - Prawo oświatowe z dnia 16 września 2016 r.
Społeczne Towarzystwo Oświatowe - pismo do minister Anny Zalewskiej
Ruch Społeczny "Obywatele dla edukacji"- Opinia dotycząca projektu Ustawy o systemie oświaty z dnia 16 września 2016 r.
Maciej Jakubowski - Gdzie jest polska szkoła? - omówienie badań PISA w l. 2000-2012
OPZZ - opinie do projektów ustaw Prawo oświatowe i Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe
