Podczas posiedzenia Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego 9 grudnia 2019 r. w Warszawie dyskutowano m.in. nad projektami rządowymi - Polityką Energetyczną Polski do 2040 roku (prezentacja i projekt w załączeniu) oraz Krajowym planem na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030 (projekt w załączeniu).

Celem polityki energetycznej państwa jest zgodnie z PEP 2040: bezpieczeństwo energetyczne przy zapewnieniu konkurencyjności gospodarki, efektywności energetycznej i zmniejszenia oddziaływania sektora energii na środowisko, przy wykorzystaniu własnych zasobów energetycznych. Ważne wskaźniki zawarte w Polityce Energetycznej Polski do 2040 zakładają:

• 56-60% węgla w wytwarzaniu energii elektrycznej w 2030 r.
• 21-23% OZE w finalnym zużyciu energii brutto w 2030 r. (będzie to możliwe po przyznaniu dodatkowych środków unijnych na sprawiedliwą transformację)
• wdrożenie energetyki jądrowej w 2033 r.
• ograniczenie emisji CO2 o 30% do 2030 r.
• wzrost efektywności energetycznej o 23% do 2030 r. 

Samorządowcy zwrócili uwagę na niespójność zapisów obu dokumentów (różnice w latach), które przedstawiciele Ministerstwa Energii obiecali skorygować. 

W związku z zawartymi w tych dokumentach zapisami dotyczącymi wygasania wydobycia węgla kamiennego i brunatnego do 2030 roku, reprezentant ZMP zgłosił postulat wprowadzenia programów osłonowych dla miejscowości, które stracą swoje istotne źródło dochodów. Zaproponowano wpisanie 2020 r. jako daty przygotowania propozycji restrukturyzacji terenów górniczych (i pogórniczych) z rozbudowaną częścią finansową.

Zdaniem Marka Wójcika, pełnomocnika Zarządu ZMP ds. legislacyjnych, konieczne jest także przywrócenie roli i znaczenia JST w gminnych, powiatowych i wojewódzkich Funduszach Ochrony Środowiska oraz wprowadzenie subwencji ekologicznej. Niezbędne jest też uwzględnienie w kierunkach polityki energetycznej małej retencji i energii wodnej, której dodatkowym efektem będzie ograniczenie skutków powodzi. 

Oprócz tego, aby osiągnąć założone cele dotyczące czystego powietrza i elektromobilności w miastach (np. w ciągu 10 lat 3000 aut elektrycznych w transporcie publicznym), bezwzględnie potrzebne - w opinii ZMP - będzie rządowe wsparcie finansowe dla JST. 

Przedstawiciele ME zgłosili gotowość rozpatrzenia uwag (szczególnie subwencji ekologicznej) zgłoszonych przez stronę samorządową.

Zachęcamy do zapoznania się z załączonymi dokumentami, których części analityczne mogą być pomocne przy sporządzaniu własnych planów dotyczących energii czy ochrony klimatu.