W piśmie (w załączeniu) do Marszałka Senatu Rzeczpospolitej Polskiej
Strona Samorządowa KWRiST prosi - w związku z rozpatrywaniem przez Senat ustawy z dnia 28 października 2020 r o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw, zawartej w druku nr 249 - o wzięcie pod uwagę bardzo ważnej dla polskich gmin, powiatów i województw kwestii, niezależnie od innych uwag zgłaszanych przez różne podmioty i organizacje.

„Ustawa w art. 3 wprowadza zasadnicze zmiany w zryczałtowanym podatku dochodowym, które skutkują znacznym zmniejszeniem wpływów z podatku PIT pobieranego na ogólnych zasadach. Zmiana – zgodnie z podaną przez rząd oceną skutków regulacji (druk sejmowy 642) – spowoduje ubytki w dochodach samorządów, wynoszące ponad 1,4 mld zł rocznie (ponad 14 mld zł w ciągu 10 lat). Sposób wprowadzenia zmian, które zmniejszają dochody JST wbrew zasadom określonym w art. 167 Konstytucji, jest tym razem odmienny od zmian wprowadzanych od lipca ub.r.:
- dotychczasowe zmiany w systemie podatku PIT powodowały równoczesne ubytki w całym sekto-rze publicznym (do budżetu centralnego i budżetów JST trafia po 50% wpływów z PIT),
- obecna zmiana polega na odpływie podatników podatku PIT, ustalanego na zasadach ogólnych, do systemu podatku zryczałtowanego, w którym samorządy nie mają udziału; w efekcie – wg OSR – budżet państwa zyska średnio ponad 1,6 mld zł rocznie (ponad 16 mld w okresie 10 lat).

Następuje więc de facto transfer środków z budżetów JST do budżetu centralnego. Zmianie nie towarzyszy żadna rekompensata ani ewentualne zmniejszenie zakresu obowiązków JST, co jest niezgodne z konstytucyjną zasadą adekwatności zasilania finansowego do zakresu zadań.” - przekonują samorządowcy. 

Strona Samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego przypomniała, że już wcześniej zaopiniowała rządowy projekt tej ustawy negatywnie, ze względu na brak stosownej rekompensaty ubytków przezeń powodowanych. Dlatego zwraca się teraz z prośbą o rozważenie przez Senat możliwości uzupełnienia tej ustawy przez dodanie po art. 3 nowego art. 3a, zmieniającego w ustawie o dochodach JST wielkość udziałów gmin, powiatów i województw w sposób, który łącznie powoduje w roku 2021 efekt w wysokości 1,434 mld zł, stanowiąc dokładną rekompensatę ubytków, jakie będą skutkiem zmiany wprowadzonej w art. 3.

Proponowana treść przepisu zapewniającego rekompensatę ubytków, która została załączona do pisma (zał. 1), jest następująca:

„Art. 3a.
W ustawie z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 23) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 ust. 2 liczbę „39,34 %” zastępuje się liczbą „40,33 %”;
2) w art. 5 ust. 2 liczbę „10,25 %” zastępuje się liczbą „10,52 %”;
3) w art. 6 ust. 2 liczbę „1,60 %” zastępuje się liczbą „1,64 %”;
4) w art. 9 ust. 1 liczbę „0,3934” zastępuje się liczbą „0,4033”;
5) w art. 9 ust. 2 liczbę „0,1025” zastępuje się liczbą „0,1052”;
6) w art. 9 ust. 3 liczbę „0,0160” zastępuje się liczbą „0,0164”.”

W załączeniu do pisma znalazł się także wyciąg z opracowanej przez rząd oceny skutków regulacji (zał. 2) oraz sposób obliczenia nowych wskaźników udziału JST we wpływach z PIT, których skutek wynosi w roku 2012 łącznie 1,434 mld zł (zał. 3).