Wsparcie dla ukraińskich samorządów

Warsztat w Tarnopolu rozpoczął realizację projektu „Zwiększenie udziału mieszkańców w planowaniu strategicznym i planowaniu świadczenia usług publicznych w nowych połączonych gromadach na Ukrainie”, współfinansowanego ze środków Polsko-Kanadyjskiego Programu Wsparcia Demokracji (PKWD).

Projekt kontynuuje dotychczasowe działania Związku Miast Polskich i jego miast członkowskich wspierające reformy decentralizacyjne na Ukrainie. Adresowany jest do pięciu samorządów (gromad) ukraińskich, które zdecydowały się na udział w pilotażu reform i po ubiegłorocznych wyborach samorządowych od 1 stycznia 2016 r. rozpoczęły funkcjonowanie jako nowe połączone jednostki. Po stronie ukraińskiej biorą w nim udział gminy: Pidvolochysk, Shumsk i Skalat (obwód tarnopolski) oraz Makiv, Medzhybizh (obwód chmielnicki).

Celem projektu jest przekazanie ukraińskim samorządowcom i przedstawicielom organizacji społeczeństwa obywatelskiego polskich doświadczeń w zakresie planowania strategicznego i świadczenia usług publicznych.

11 i 12 kwietnia w Tarnopolu na Ukrainie odbyło się pierwsze spotkanie w ramach projektu. Podczas dwudniowego warsztatu merowie, przedstawiciele rad i lokalnych NGO, przy wsparciu polskich i ukraińskich ekspertów rozpoczęli przygotowanie do wypracowania „Kierunków rozwoju strategicznego gromady”. Efektem wspólnej pracy było określenie potrzeb informacyjnych ukraińskich samorządów, które znajdą odzwierciedlenie w programach wizyt studyjnych, zaplanowanych w Polsce, w maju br. Gościem warsztatu był Adam Sauer, Dyrektor PKWD i opiekun realizowanego projektu ze strony Fundacji.

***

Ihor Hirczak (konsultant ukraiński w obwodzie tarnopolskim): Dotąd w ukraińskich gromadach nie było planowania strategicznego, a jeśli takie plany sporządzano to pod konkretne środki pomocowe. Nie było też monitoringu uchwalonych dokumentów. Ponieważ nasze połączone gromady otrzymały nowe kompetencje, to chcemy w Polsce podpatrzeć jak są one wykonywane w sposób skuteczny i efektywny. Ważne są metody wspierania rozwoju gospodarczego oraz przygotowanie projektów infrastrukturalnych i społecznych, a także metody partycypacji społecznej. To interesuje nasze gromady.

Oleh Demchuk (konsultant ukraiński w obwodzie chmielnickim): Wskaźnikami powodzenia naszej pracy będzie to, czy potrafimy zintegrować społeczność nowej połączonej hromady wokół tej pracy nad strategią, czy nowowybrane władze samorządowe potrafią nawiązać dialog z mieszkańcami, czy potrafią ich zainteresować tym procesem planowania, aby poczuli się współodpowiedzialni i żeby jakość usług wzrosła. Przyszłe strategie muszą się koncentrować wokół przewag strategicznych każdej gromady, wokół rozwijania ich naturalnego potencjału

Anatolij Kuszmir, Mer Makiv’a: Mamy teraz unikalną szansę na rozwój gminy. Strategia może być tym podłożem, na którym zbudujemy zrozumienie dla mechanizmów lokalnej demokracji i wyzwolimy energię mieszkańców. Dotąd życie toczyło się wg wskazówek z góry i wg budżetów na jeden rok, a teraz mamy w ręku szansę, aby to zmienić. Jak to zrobić - chcemy się dowiedzieć od kolegów Polaków. Tak jak mówili wasi konsultanci – dając za przykład strategię klubu FC Barcelona - musimy się nauczyć myśleć długoterminowo, a przynajmniej w perspektywie 10 lat. Jako gmina wiemy, że mamy potencjał (wody termalne) i chcemy go wykorzystać, chcemy na nim budować miejsca pracy dla mieszkańców.

Michailo Demkiv, Mer Medzhybizh’a: Ta reforma daje nam nową szansę. Muszę się przyznać, że dotąd tego nie rozumiałem, ale teraz już widzę, że nie możemy pracować bez planu, bez takiej strategii. Sami sobie nie poradzimy z jej zrobieniem, dlatego z zadowoleniem witam ofertę pomocy polskich i ukraińskich konsultantów. Sami myślimy już jak się organizować do rozwiązywania naszych problemów z wykorzystaniem naszych zasobów – np. pomyślałem, że każda wieś mogłaby pomóc w zakupie jakiś materiałów i włożyć pracę własną, aby razem, nawet bez pieniędzy z zewnątrz, remontować nasze dziurawe drogi. W ten sposób moglibyśmy się zintegrować wokół wspólnych celów. Taki pomysł mi przyszedł do głowy w czasie tego warsztatu.

Sergiej Jackowski (Dyr. Biura ds. Reform w Obwodzie chmielnickim): Najważniejsze to dobra komunikacja z mieszkańcami, budowanie zespołu i rozwój kadr – z czym na terenach wielskich będzie problem. Ważne jest wykorzystanie lokalnych zasobów – aby nie nieliczni, ale wielu mieszkańców mogło brać udział i korzystać z rozwoju. Poza tym ważna jest obsługa potencjalnych inwestorów.

Wiktor Lytwińczuk (Dyr. Biura ds. Reform w Obwodzie tarnopolskim): Przygotowując strategie lokalne należy zawsze pamiętać, że nie da się wszystkiego zrobić na raz. Choć strategia musi widzieć całość potrzeb, to potrzebne są priorytety do działania. A poza tym to ten proces przygotowania strategii wieloletniej (nie formalnych rocznych planów) powinien się przyczynić do zmiany sposobu myślenia o zarządzaniu w państwie. Burmistrz jest przede wszystkim odpowiedzialny przed swoimi wyborcami. Jak tego się będzie trzymał, to reforma, którą wspólnie przygotowywaliśmy, uda się.

(Tomasz Potkański, Alicja Stachowiak)