Warszawa, 22 lutego 2022
Szanowny Pan
Andrzej Duda
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Prezydencie,
Polska szkoła mierzy się obecnie z szeregiem wyzwań – wynikających z zaniedbań, niedostosowania do wymogów współczesnego świata, pandemii, czy braku środków finansowych. Kolejne wzmocnienie nadzoru pedagogicznego, posiadającego w polskim systemie oświaty i tak bardzo dużo kompetencji, nie rozwiąże problemów polskiej szkoły – wręcz przeciwnie, doprowadzi do pogorszenia jakości i ograniczenia oferty edukacyjnej szkół oraz osłabienia roli rodzica.
Przyjęta przez Sejm Ustawa z dnia 13 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw, wzbudza nasz ogromny niepokój, ogranicza bowiem prawa samorządów, rodziców i lokalnych społeczności. Nowe przepisy pozwalają kuratorowi oświaty odwołać dyrektora szkoły ze stanowiska w trakcie roku szkolnego bez zgody władz samorządowych, mimo iż zadania pracodawcy w stosunku do dyrektora pełni wójt, burmistrz, prezydent, czy starosta. Również w dokonywaniu oceny pracy dyrektora szkoły decydujący głos będzie miał kurator oświaty. Kurator będzie także decydował o kształcie sieci szkół na terenie danej gminy czy powiatu, nie ponosząc za to żadnej odpowiedzialności finansowej. Nie do zaakceptowania jest również procedura uzyskiwania przez szkoły zgody kuratora oświaty na realizację zajęć dodatkowych przez organizacje pozarządowe. Obecnie, to dyrektor szkoły oraz rada rodziców decydują o realizacji w szkole takich zajęć. Nowe przepisy odbierają to prawo rodzicom – gdyż bez zgody kuratora oświaty wola rodziców nie będzie miała znaczenia.
Przyjęte w ustawie uprawnienia kuratorów oświaty zmierzają do centralizacji polskiej oświaty i podporządkowania jej partii rządzącej. Dlatego samorządowcy, tak jak rodzice, uczniowie, nauczyciele, dyrektorzy i organizacje pozarządowe, stają w obronie polskiej szkoły i proszą Pana Prezydenta o wsparcie w zachowaniu demokratycznego charakteru placówek edukacyjnych. Prosimy Pana o wsłuchanie się w jednoznaczny, wspólny głos nas wszystkich i zawetowanie ustawy, wzmacniającej kontrolną rolę kuratorów oświaty powoływanych z politycznego klucza.
Jednak przerwanie procedowania nowelizacji prawa oświatowego to tylko pierwszy krok. Do polskiej oświaty należy podejść holistycznie i opracować kompleksowe zmiany całego systemu. Kluczowe problemy i wyzwania polskiej oświaty to:
1. Słaby prestiż zawodu nauczyciela
2. Braki kadrowe nauczycieli
3. Braki kadry dyrektorskiej
4. Zbiurokratyzowany system awansu zawodowego
5. Podstawa programowa niedostosowana do potrzeb współczesnego świata
6. Brak usystematyzowania roli rodzica w każdej szkole publicznej, zahamowanie uspołecznienia szkół
7. Brak właściwego zaadresowania potrzeb opieki psychologicznej ucznia
8. Odbiurokratyzowanie pracy szkoły
9. Problem z zapewnieniem odpowiedniego finansowania zadań oświatowych
10. Klarowny podział kompetencji w zakresie edukacji rząd – samorząd
11. Zmiana systemu ewaluacji oraz zapewnienie odpowiednich narzędzi wsparcia i doskonalenia zawodowego nauczycieli
Dlatego zwracamy się do Pana Prezydenta z prośbą o powołanie zespołu pn. „Edukacja Przyszłości w Polsce” i zintegrowanie wszystkich środowisk prowadzących prace i dyskusje nad stanem polskiej edukacji. W zespole powstałym z inicjatywy Pana Prezydenta moglibyśmy wypracować rozwiązania akceptowalne przez wszystkich interesariuszy systemu edukacji. Zespół powołany przez Pana Prezydenta dostałby szansę na wypracowanie koncepcji zmian polskiej oświaty odpowiadającej na współczesne potrzeby polskiej szkoły, wraz z projektami ustaw.
Wyrażamy głębokie przekonanie, że tylko wspólna praca przyniesie efekty, które będą w stanie odpowiedzieć na potrzeby wszystkich środowisk, jednocześnie deklarując pełne poparcie dla inicjatywy Pana Prezydenta w tym zakresie.
Z poważaniem,
- Jacek Karnowski, Prezydent Sopotu, Prezes Ruchu Samorządowego, „TAK! Dla Polski”
- Dorota Zmarzlak, Wójt gminy Izabelin, Wiceprezes Ruchu Samorządowego
- Zygmunt Frankiewicz, Prezes Związku Miast Polskich
- Krzysztof Kosiński, Prezydent Ciechanowa, Sekretarz Związku Miast Polskich
- Iwona Waszkiewicz, Wiceprezydent Bydgoszczy, Unia Metropolii Polskich
- Jacek Sutryk, Prezydent Wrocławia, Unia Metropolii Polskich