Wysłuchanie publiczne w sprawie kadencyjności władz lokalnych

Opublikowano: 21.10.2025
wysluchanie-publiczne2.jpg
W środę 29 października w Warszawie odbędzie się wysłuchanie publiczne w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy. Projekt przewiduje zniesienie ograniczenia liczby kadencji wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Organizacje samorządowe kilkakrotnie kierowały stosowny postulat do Sejmu i Senatu RP. Podkreślały, że niekonstytucyjny przepis ograniczający kadencyjność organów wykonawczych w samorządach, dyskryminujący jedną grupę osób pochodzących z wyboru, w istocie odbiera prawo do decyzji w tej sprawie mieszkańcom. Mieszkańcy wielokrotnie udowadniali, że w sposób przemyślany korzystają z tego prawa, zarówno podczas wyborów samorządowych, jak i w trakcie trwania kadencji, jeśli jest taka potrzeba.

Związek Miast Polskich wielokrotnie zwracał uwagę na niekonstytucyjność i szkodliwość obowiązującego przepisu ograniczającego kadencyjność organów wykonawczych w samorządach. W swoim stanowisku Związek podkreśla, że decyzja o wyborze władz lokalnych powinna należeć wyłącznie do mieszkańców, zgodnie z zasadami demokratycznego państwa prawa.

Zgromadzenie Ogólne przeciw ograniczeniu praw wyborców

Przypominamy też, że Zgromadzenie Ogólne Związku Miast Polskich przyjęło 17 czerwca br. stanowisko w sprawie przywrócenia stanu prawnego w tym zakresie, obowiązującego przed 2018 rokiem. Postanowiło skierować do Sejmu RP wniosek o usunięcie z prawa wyborczego przepisów ograniczających liczbę kadencji wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Delegaci podkreślili, że ograniczenie liczby kadencji, zapisane w Kodeksie wyborczym wprost słowami „nie ma prawa wybieralności”, jest niezgodne z Konstytucją, co potwierdza opinia prawna prof. K. Ziemskiego. Podkreślono, że ograniczenie dotyczy nie tylko biernego, ale i czynnego prawa wyborczego, pozbawia bowiem obywatela-wyborcę prawa do wybrania popieranej przez siebie osoby na kolejną kadencję.

W uzasadnieniu stanowiska wskazano, że „nie ma żadnych racjonalnych przesłanek, aby ten dyskryminujący i, w naszej opinii, niekonstytucyjny przepis ograniczający liczbę kadencji dotyczył wyłącznie jednej grupy osób wybieranych w wyborach bezpośrednich: wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Nie dotyczy on bowiem między innymi posłów, senatorów, radnych. Chcemy podkreślić, że rady gmin, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast dotyczy procedura odwołania w drodze referendum. Wybory w ciągu ostatnich lat pokazują, że mieszkańcy świadomie wybierają swoich włodarzy. W ostatnich wyborach samorządowych wymieniona została niemal połowa włodarzy gminnych, natomiast w wyborach parlamentarnych 23% posłów.
Apelujemy o równe traktowanie wszystkich osób sprawujących mandat z wyboru. Nie zgadzamy się, aby pozbawiać naszych mieszkańców ich demokratycznego prawa wyboru i decydowania o przyszłości lokalnych wspólnot samorządowych. 

Więcej o stanowisku ZMP oraz szczegółach projektu ustawy można przeczytać tutaj.

Do 20 października br. można było zgłosić chęć uczestnictwa w wysłuchaniu publicznym w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy. Biuro ZMP zachęcało przedstawicieli miast członkowskich, a także reprezentantów środowisk naukowych, organizacji społecznych i samorządowych do licznego udziału w wysłuchaniu. Jak można przeczytać na stronie Sejmu, swoje zgłoszenia przesłało ponad 50 osób.

Termin wysłuchania publicznego: 29 października o godz. 11:00 (przewidywana transmisja na stronie Sejmu)
Miejsce: Sejm RP, ul. Wiejska 1, sala 111

Wysłuchanie odbywa się na wniosek Komisji Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacyjnych. 

Projekt ustawy jest dostępny na stronie internetowej Sejmu: https://www.sejm.gov.pl/Sejm10.nsf/druk.xsp?nr=1529 .

Informacje o wysłuchaniu, w tym lista zgłoszonych uczestników publikowane są na stronie Sejmu:
https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/page.xsp/inf_wys_pub

Partnerzy