Samorządowcy wnoszą o pilne spotkanie z nowym ministrem edukacji i nauki, Przemysławem Czarnkiem, by przedstawić mu sytuację oświaty z samorządowego punktu widzenia. Są też zaniepokojeni niektórymi działaniami nowego ministra, który powołał np. stałą Radę Konsultacyjną ds. Bezpieczeństwa w Edukacji; w jej skład weszli przedstawiciele wielu gremiów: ministerstw, kuratoriów oświaty, Głównego Inspektora Sanitarnego czy rodziców, nie ma w niej jednak ani jednego przedstawiciela samorządu terytorialnego (czy innych organów prowadzących szkoły). A przecież jednym z podstawowych zadań JST jest właśnie zapewnienie bezpieczeństwa uczniów w szkole, szczególnie ważnym w czasie epidemii.
- Jesteśmy zaniepokojeni tego typu zachowaniem, uważamy że to nie jest przypadek i bardzo nas smuci, że pan minister rozpoczyna swoje urzędowanie od tego typu działania – powiedział Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu ZMP ds. legislacji.

I przypomniał, że dotąd nie rozpoczął prac, powołany przez Komisję Wspólną jeszcze we wrześniu, specjalny zespół ds. monitorowania finansów oświaty (pomimo wysłania pisma do wiceministra finansów, Sebastiana Skuzy o jego pilne zwołanie). Tymczasem sytuacja finansowa samorządów wciąż się pogarsza, wielu jednostek nie będzie stać na wypłatę wynagrodzeń dla nauczycieli za grudzień czy dodatków wyrównawczych. Niektóre samorządy zmuszone są brać kredyty, by opłacić bieżące wydatki oświatowe. Budżety samorządowe obciążają też dodatkowe wydatki związane z epidemią koronawirusa, które nie są rekompensowane.

Zdążyć przed uchwaleniem budżetu na przyszły rok

Ważne, by zespół szybko podjął pracę, bo właśnie w tej chwili parlament pracuje nad ustawą budżetową na 2021 rok. Projekt tej ustawy zakłada, że subwencja oświatowa będzie wyższa o zaledwie 1,9 mld zł. To 3-krotnie mniej niż potrzeba choćby na podwyżki płac nauczycielskich. Również w tej chwili trwają prace nad projektami ustaw podatkowych, które spowodują kolejne miliardowe ubytki w dochodach JST. A samorządy nie mają już z czego dokładać do oświaty.
- Dlatego potrzebne jest spotkanie tego zespołu, byśmy na liczbach wyjaśnili te kwestie i dokonali korekt budżetu państwa na przyszły rok - mówił pełnomocnik Zarządu ZMP ds. legislacji.

Decyzją KWRiST zespół ma zebrać się jak najszybciej.

Apel o konsultowanie prawa covidowego

Z powodu pogarszającej się wciąż sytuacji epidemicznej rząd wydaje rozporządzenia mające przeciwdziałać jej skutkom. Samorządowcy chcieliby brać udział w ich konsultowaniu, bo to oni potem muszą je realizować.
- Jesteśmy do dyspozycji, gotowi konsultować te dokumenty dosłownie o każdej porze dnia i nocy. Nauczyliśmy się szybko reagować i szybko zbierać opinie w ramach naszych korporacji – przekonywał prezydent Wrocławia, członek Zarządu ZMP, Jacek Sutryk.

Tarcza antykrysysowa dla samorządów

Samorządowcy zgłosili też postulat, by przy okazji prac nad specustawą covidową wprowadzić rekompensaty dla tych samorządów, które zwalniają przedsiębiorców z opłat czynszowych, będących często kluczowym kosztem dla MŚP. Byłoby to analogiczne rozwiązanie, jak wprowadzone już w projekcie zwolnienie z opłaty targowej, za którą gminy otrzymają wyrównanie. Jak zaznaczają samorządowcy, to działanie osłonowe winno dotyczyć zarówno 2021 roku, jak i obecnego.

Szansa na rozwiązanie problemu opodatkowania infrastruktury kolejowej

Od wielu miesięcy samorządowcy domagali się zmiany opodatkowania działek, na których znajduje się infrastruktura kolejowa. Zaproponowali nawet przepisy likwidujące tę „kradzież w majestacie prawa”. W ostatnich dniach projekt zmian w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych przedstawił resort infrastruktury. Jak wyjaśniał wiceminister Andrzej Bittel, nadal trwa dyskusja z resortem finansów, który ma wątpliwości dotyczące sformułowania zapisów. Ustalono, że zapisy oceni specjalny zespół, powołany, by rozwiązać tę sprawę. 

Przy okazji tej nowelizacji ministerstwo zaproponowało, niestety, znaczące poszerzenie zakresu zwolnień z podatku. To spowoduje negatywne skutki finansowe dla gmin, a projektodawcy nie przewidują jakiejkolwiek rekompensaty. Ta część projektu jest nie do przyjęcia dla samorządowców, choć będzie ją jeszcze rozpatrywał Zespół ds. Systemu Finansów Publicznych. Poniżej wstępna opinia Strony Samorządowej do projektu.