O zapobieganiu pożarom odpadów, a także o przygotowaniach do wyborów samorządowych rozmawiali członkowie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego 25 czerwca br.

Palący problem
W związku z tegoroczną plagą pożarów na wysypiskach śmieci premier Mateusz Morawiecki polecił pilne przygotowanie rozwiązań mających zapobiec tego typu zdarzeniom. Resort środowiska przygotował projekty nowelizacji ustaw: o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz o odpadach. Samorządowcy zgadzają się z koniecznością rozwiązania problemu, jednak kilka przepisów szczegółowych wzbudziło ich zastrzeżenia. I tak proponują wydłużenie z 6 do 12 miesięcy terminu na zmianę wojewódzkiego planu gospodarki odpadami (zwracają uwagę, że koszty tej aktualizacji wyniosą 250 tys. zł na województwo), który muszą uzgadniać z wieloma podmiotami. Zgadzają się, by lokalizację specjalnych parkingów, na które będą kierowane pojazdy z odpadami (w tym niebezpiecznymi) wyznaczał marszałek województwa, ale w uzgodnieniu ze starostami – w polskim ustroju samorządowym jeden poziom nie narzuca drugiemu rozwiązań. Samorządowcy nie chcą też podwyższenia kary do 100 tysięcy zł rocznie np. za nierealizowanie zaleceń pokontrolnych czy nieuchwalenie programów ochrony powietrza.

Szara strefa - 8 mln ton odpadów
Wiceminister środowiska Małgorzata Golińska podkreśliła, że ze względu na wagę i skalę problemu rząd przyjął pilny tryb prac – na 27 czerwca br. zostało zwołane nadzwyczajne posiedzenie Sejmu, by jeszcze przed parlamentarnymi wakacjami przyjąć nowe przepisy i by Prezydent mógł podpisać ustawy.
Wielkość szarej strefy w gospodarce odpadami to według szacunków około 8 mln ton różnych odpadów. Budżet państwa z samego tylko podatku VAT traci rocznie pół miliarda złotych. Dla porównania legalny przywóz odpadów wynosi zaledwie 370 tys. ton. Stąd pilny tryb pracy i skrócenie terminów, w tym na aktualizację wojewódzkiego planu gospodarki odpadami.

Wobec takich argumentów Komisja Wspólna uzgodniła projekty, jednak zobowiązała wiceminister Golińską do przedstawienia posłom samorządowych uwag.

Aktualności przedwyborcze

Kolejny już raz Magdalena Pietrzak, szefowa Krajowego Biura Wyborczego rozpoczęła Komisję Wspólną informacją na temat stanu przygotowań do wyborów.
Państwowa Komisja Wyborcza zwróciła się do Parlamentu o nowelizację Kodeksu wyborczego w kwestii skrócenia rozstrzygnięć w sprawie skarg wyborczych. Ustawodawca zobowiązał też PKW do prowadzenia wykazu tzw. kłamców lustracyjnych w celu przekazywania tych danych komisjom wyborczym rejestrującym kandydatów.
Został poszerzony krąg osób, które mogą zostać urzędnikami wyborczymi – wystarczy 5-letni staż pracy w urzędzie (przy czym zatrudnienie nie musi być aktualne). W przypadku zagrożenia wykonania zadań, szef KBW może powierzyć zadania osobom, które nie spełniają wymogów ustawowych, ale tylko na czas danych wyborów.
Zmieniły się zapisy dotyczące korespondencyjnego głosowania osób niepełnosprawnych tak, by osoby te mogły głosować w obwodzie, w którym mieszkają i są w stałym rejestrze wyborców.

Fakultatywne porozumienia
Kolejna zmiana dotyczy porozumienia między gminą a delegaturą KBW – ponieważ błędnie interpretowano przepisy, że obsługa urzędnika jest zadaniem własnym gminy, wprost zapisano, że to zadanie zlecone. Dodatkowo wpisano, że porozumienie jest fakultatywne.
Ostatnia zmiana polega na tym, że w dniu wyborów samorządowych gminy nie będą mogły zarządzać wyborów do jednostek pomocniczych, gdyż tego typu sytuacje powodowały chaos.

Gdzie mój pokój i samochód?
Miasta wciąż mają wątpliwości dotyczące organizacji wyborów, m.in. zapewnienia transportu urzędnikom wyborczym. Jeden z członków Zarządu ZMP przytoczył historię, że urzędnik wyborczy po przyjściu do urzędu spytał, gdzie jest jego pokój i samochód? Szefowa KBW wyjaśniała, że gmina zapewnia mu transport w zakresie, jaki jest możliwy i tylko w związku z wykonywaniem czynności wyborczych.
Na wątpliwości dotyczące pomocy gmin w przygotowaniu projektów dokumentów wyborczych – szefowa KBW odpowiedziała, że chodzi tylko o pomoc techniczną, a nie merytoryczną.
Niepokój budzi też brak szczegółowych zapisów finansowych, choć minister Pietrzak zapewnia, że ogólne zapisy dają dużą elastyczność samorządom i działają na ich korzyść.

Kolejna Komisja Wspólna odbędzie się już 17 lipca br. w związku z opiniowaniem rozporządzenia dotyczącego zmian granic gmin.

Hanna Hendrysiak