W podjętym stanowisku (w załączeniu) Zarządu ZMP w sprawie wynagrodzeń nauczycieli na tle finansowania oświaty w Polsce działaniach, Związek akceptuje postulaty związków zawodowych nauczyciel i apeluje do ich organów statutowych o wspólną walkę o odpowiedni poziom finansowania oświaty z budżetu państwa. Równocześnie podkreśla, że to nie samorządy decydują o płacach nauczycieli. Wynikają one bowiem z przepisów Karty Nauczyciela i rozporządzeń, uzgodnień prowadzonych bez udziału samorządów terytorialnych, a ostatecznie, z wielkości środków kierowanych do samorządów z budżetu państwa.

Przypomniano w nim, że od wielu lat samorządy terytorialne, realizując zadania oświatowe, otrzymują środki finansowe nieadekwatne do skali tych zadań. W 2017 r. samorządy dopłaciły do subwencji oświatowej aż 43,6% w stosunku do kwoty otrzymanej z budżetu państwa, a w 2016 r. - 38,5%. Obecnie znacznie zwiększyła się liczba gmin i powiatów, które otrzymują subwencję oświatową niewystarczającą nawet na wypłatę wynagrodzeń nauczycieli. W podjętym stanowisku, ZMP wnosi o to, aby zostały zmienione zasady wypłacania wynagrodzeń dla nauczycieli, ustalanych w trybie negocjacji ministra edukacji ze związkami zawodowymi. - Skoro nie posiadamy istotnego wpływu na wysokość tych wynagrodzeń, a otrzymywane w subwencji środki finansowe nie pokrywają ich kosztów, wnioskujemy, aby wypłacane były bezpośrednio z budżetu państwa (w formie dotacji celowej dla gmin, powiatów i województw). W ten sposób rząd weźmie wreszcie odpowiedzialność za podejmowane przez siebie decyzje dotyczące kluczowej dla finansowania oświaty kwestii, jaką jest wynagradzanie nauczycieli – czytamy w stanowisku. Związek zwróci się także do Premiera RP z prośbą o spotkanie w tej sprawie.

Przedstawiciele miast zrzeszonych w ZMP podkreślił ponadto, że minister edukacji, która uchyla się od wzięcia odpowiedzialności za pensje nauczycieli, przekazuje nieprawdziwe informacje na temat finansowania oświaty. Mówi na przykład, że to samorządy decydują o płacach nauczycieli czy bagatelizuje skalę niedofinansowania zadań oświatowych objętych subwencją oraz przekazuje nieprawdziwe informacje dotyczące wzrostu dopłat JST do subwencji.

Nowe zamówienia publiczne

ZMP pozytywnie ocenił inicjatywę przygotowania nowej ustawy regulującej zasady realizacji zamówień publicznych. Reprezentanci miast zwrócili jednak uwagę, że przesłany do konsultacji społecznych projekt Prawa zamówień publicznych zawiera wiele kontrowersyjnych i nieprecyzyjnych propozycji przepisów, które wbrew intencjom wnioskodawców, będą stanowić utrudnienie zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców. Ustawa jest nieczytelna, zawiera kaskadowe odesłania i zbyteczne powtórzenia innych ustaw (zwłaszcza Kodeksu Cywilnego). Dlatego członkowie Zarządu postulują dokonanie w projekcie korekt merytorycznych i redakcyjnych. W skierowanym do Minister Przedsiębiorczości i Technologii piśmie zostały przekazane wszystkie uwagi szczegółowe z miast (pismo i uwagi - w załączeniu), z prośbą o ich uwzględnienie w dalszych pracach legislacyjnych. Pozytywnie zaopiniowano również projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (KUKIZ’15), ponieważ zmiana w art. 5a ust. 6 umożliwi radom dowolne kształtowanie obszarów realizacji budżetu obywatelskiego na poziomie lokalnym, co zwiększa autonomię JST.

Bez źródeł finansowania

Negatywnie odniesiono się natomiast do senackiego projektu o zmianie – Prawo ochrony środowiska. Regulacja nie uzyskała akceptacji Zarządu, bo przynosi negatywne skutki dla budżetów JST - brakuje wskazania źródeł finansowania wydłużonego terminu składania roszczeń obywateli dotyczących wykupienia nieruchomości lub odszkodowania za poniesioną szkodę w przypadku ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości w związku z ochroną środowiska. (Więcej na ten temat pisaliśmy - tu)

Profilaktyka ważna w onkologii

W obliczu niepokojących danych epidemiologiczno-demograficznych, a także prognoz dotyczących wzrostu zachorowalności na choroby nowotworowe w Polsce, udzielono poparcia dla prezydenckiej Narodowej Strategii Onkologicznej z zastrzeżeniem, że nie da się jej wdrożyć bez dodatkowych środków. Projektowana regulacja tworzy ramy prawne umożliwiające opracowanie i przyjęcie Narodowej Strategii Onkologicznej, której celem będzie m.in. obniżenie zachorowalności na choroby nowotworowe, poprawa profilaktyki, wczesne wykrywanie, diagnostyka i leczenie chorób nowotworowych, rozwój systemu opieki zdrowotnej w obszarze onkologii, zapewnienie równego dostępu do wysokiej jakości świadczeń opieki zdrowotnej w obszarze onkologii, rozwój działalności szkoleniowej i edukacji oraz badań naukowych. Ważne miejsce powinna w niej zajmować - zdaniem samorządowców z miast - profilaktyka, którą chętnie w postaci różnych programów podejmują samorządy (np. szczepienia przeciwko grupie czy HPV), a która w ostatnich latach została ograniczona przez zapisy dotyczące finansowania.

O wyłączenie JST

Zarząd ZMP, obradujący w Warszawie, postanowił zwrócić się do MF (pismo w załączeniu) o rozpatrzenie wniosków służb finansowych, dotyczących problemów związanych z wprowadzaniem przepisów o schematach podatkowych w JST, a także o wyłączenie samorządów z ich stosowania. Obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. przepisy o schematach podatkowych pełne są nieostrych definicji i sformułowań, a użyty w nich język jest skrajnie nieprzejrzysty i nieprzystępny, co uniemożliwia ich interpretację. Regulacja narusza zasadę przyzwoitej legislacji i dostatecznej określoności prawa, która jest wywodzona z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Przepisy te powinny być precyzyjne i jednoznaczne, szczególnie dlatego, że wprowadzają wysokie sankcje karne. Deklarowanym celem wprowadzenia obowiązku zgłaszania schematów podatkowych jest umożliwienie dostępu administracji skarbowej do informacji o potencjalnych nadużyciach związanych z unikaniem opodatkowania. W odniesieniu do JST ryzyko takich nadużyć praktycznie nie występuje - są one zwolnione z niektórych podatków, a niekiedy dodatkowo są beneficjentami wpływów z podatków. Nad prawidłowością ich rozliczeń czuwają inne organy - jak NIK czy RIO.

W poczet miast członkowskich Zarząd przyjął: Ostrołękę, Pabianice i Rychwał. Ze Związku wystąpiły Brzeziny.

Joanna Proniewicz, rzecznik prasowy ZMP