Ze strony samorządowej spotkaniu przewodniczył prezydent Sopotu, Jacek Karnowski, który jest przedstawicielem Związku Miast Polskich w KWRiST, a ze strony rządowej – wiceminister spraw wewnętrznych i administracji, Paweł Szefernaker, pełnomocnik rządu ds. uchodźców.

Wiceminister Szefernaker poinformował, że w kolejnych tygodniach będą się odbywać spotkania w tzw. podstolikach tematycznych. Rząd chce bowiem systematycznie informować przedstawicieli samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych o planowanych działaniach wobec uchodźców i wspólnie je wprowadzać.

Program budowy i modernizacji placówek oświatowych

Większość samorządowych postulatów dotyczących edukacji została już przyjęta i zapisana w ustawie pomocowej bądź rozporządzeniach. Wiceprezydent Warszawy, Renata Kaznowska apelowała o wypracowanie mechanizmu wsparcia od nowego roku szkolnego nauki zdalnej uczniów ukraińskich, których w stolicy może być nawet 70 tysięcy. W tej chwili w szkołach i przedszkolach jest ich 17,5 tysiąca. Potrzebne są też pieniądze na budowę nowych i modernizację istniejących placówek oświatowych, by nie obniżać standardu nauki.

Z postulatem tym zgodził się wiceminister edukacji i nauki, Dariusz Piontkowski.

- Uważam, że przydałby się specjalny program budowy i modernizacji infrastruktury oświatowej. Częściowo lukę wypełnia program "Polski Ład", w którym część wniosków dotyczy rozbudowy placówek oświatowych. Spróbujemy taki program stworzyć. Część gmin, zwłaszcza "wianuszków" wokół dużych miast ma problem ze wzrastającą liczbą mieszkańców, dzieci i koniecznością rozbudowy bądź budowy obiektów szkolnych - zapowiedział wiceminister Piontkowski.

Ochrona zdrowia

Najwięcej samorządowych postulatów zmian w ustawie dotyczyło szeroko pojętej ochrony zdrowia, m.in. zwiększenia ryczałtów i umów pozaryczałtowych dla szpitali, przyspieszenia wydawania zgód na pracę ukraińskiej kadry medycznej w Polsce, skoordynowania tłumaczeń dokumentów uprawniających do wykonywania zawodów medycznych czy uzupełnienia o Ukrainę listy państw, których dyplomy są uznawane w Polsce, opracowania procedury wypisywania recept na leki refundowane, zwłaszcza dla przewlekle chorych obywateli Ukrainy czy rozliczania świadczeń udzielanych uchodźcom przez Zakłady Opiekuńczo-Lecznicze.

Ryczałt dla szpitali naliczany co kwartał
Wiceminister zdrowia, Waldemar Kraska przekazał informację, że – zgodnie z postulatem – ryczałt dla szpitali będzie naliczany co kwartał, a nie jak dotąd raz do roku. Pierwsze przeliczenie ryczałtu nastąpi już w czerwcu, następne we wrześniu i na koniec roku. Kwoty ryczałtu będą naliczane na każde województwo, tak by zwiększone środki trafiały do tych świadczeniodawców, którzy leczyli uchodźców. Kwoty te będą wliczane do ryczałtu podstawowego, którego poziom resort zdrowia ustalił na poziomie z 2019 r, a więc sprzed pandemii. Wiceminister zaapelował też, by dyrektorzy szpitali szybko i systematycznie przekazywali dane dotyczące liczby leczonych u nich uchodźców. To pozwoli przyspieszyć wypłatę zwiększonego ryczałtu. Z kolei wyższe wykonanie świadczeń w tym roku przełoży się na większy ryczałt w 2023 roku. W tej chwili około 1400 uchodźców z Ukrainy przebywa w polskich szpitalach,

Nie został przyjęty postulat dotyczący oddzielnej sprawozdawczości i związanej z tym osobnej puli środków dla uchodźców z przyjęć podczas nocnej i świątecznej pomocy medycznej. To rozwiązanie oznaczałoby de facto faworyzację przybyszów z Ukrainy i mogłoby wywołać negatywne rekcje polskiego społeczeństwa.

Zatrzymać w Polsce ukraińskich lekarzy
Samorządowcy zgłosili wniosek, by przyśpieszyć procedury wydawania zgody na pracę ukraińskiej kadry medycznej w Polsce. Jak poinformował wiceminister zdrowia,  obecnie kilkuset lekarzy ukraińskich czeka na zgodę. Teoretycznie od momentu złożenia wniosków procedura udzielenia zgody trwa 3 tygodnie, jednak z powodu braków we wnioskach, a także konieczności sprawdzenia, czy złożone dokumenty są oryginalne - często jest ona dłuższa. Wiceprezydent Warszawy, Renata Kaznowska zwróciła uwagę, że w stolicy wielu ukraińskich lekarzy już w marcu złożyło wnioski, a do dziś ani jeden z nich nie otrzymał zgody na wykonywanie zawodu. Sprawa ta zostanie wyjaśniona, obiecał wiceminister Kraska. 

Pojawia się też problem, że Okręgowe Izby Lekarskie sprzeciwiają się włączaniu medyków obcokrajowców, w tym Ukraińców do polskiego systemu ochrony zdrowia. W związku z tym prezydent Jacek Karnowski zaproponował, by zaprosić przedstawicieli Naczelnej Izby Lekarskiej na spotkanie KWRiST, by ich przekonać o konieczności zatrudniania lekarzy z Ukrainy, zanim się zniechęcą i wyjadą z Polski.

Będzie centralne tłumaczenie dokumentów

Minister Janusz Cieszyński przyjął wyzwanie dotyczące centralnej koordynacji tłumaczenia dokumentów uprawniających do wykonywania zawodów medycznych, jak również dokumentacji medycznej niezbędnej do wydania polskiego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Minister Szefernaker obiecał również poprzeć apel, by lista państw, których dyplomy medyczne są uznawane w Polsce została uzupełniona o Ukrainę. Umożliwi to leczenie ukraińskich obywateli przez ukraińskich lekarzy.

Minister zdrowia zaprosił też przedstawicieli organizacji pozarządowych działających w ochronie zdrowia do prac Zespołów Zarządzania Kryzysowego.

Jeden z samorządowych postulatów dotyczył wypracowania procedury wypisywania recept na leki refundowane, w szczególności dla przewlekle chorych obywateli Ukrainy. Ponieważ lekarze podstawowej opieki zdrowotnej obawiają się wystawiać takie recepty nie mając dokumentacji, prezes NFZ obiecał uwzględnić tę wyjątkową sytuację podczas rutynowych kontroli. Lekarze nie będą więc karani za wystawienie recept uchodźcom.

Dobrą wiadomość przekazała wiceminister rodziny i polityki społecznej, Barbara Socha - w nowelizacji zostaną uelastycznione zapisy dotyczące opieki nad dziećmi uchodźców, które nie do ukończenia 5 roku życia, ale do rozpoczęcia obowiązku szkolnego będą objęte opieką dziennego opiekuna w klubikach dziecięcych.

Kolejne spotkanie zespołu, na którym omawiane będą sprawy bieżącej pomocy uchodźcom odbędzie się w przyszłym tygodniu.

hh