- To nie był łatwy rok. Działo się dużo zarówno złych, jak i dobrych rzeczy – powiedział podsumowując minione 12 miesięcy w działaniach Związku jego prezes Zygmunt Frankiewicz. Do tych dobrych wydarzeń można z pewnością zaliczyć znaczny wzrost liczby miast, które zgłosiły swój akces do ZMP. W samym tylko 2019 roku przystąpiło do Związku (lub powróciło – jak Białystok czy Wrocław) aż 30 miast. – Duża liczba miast to silniejszy głos naszego środowiska w obronie samorządności – zwracał uwagę.

Miasta aktywne

Prezes ZMP podkreślał także zwiększającą się w ostatnim czasie aktywność miast w Związku. Urzędy miast coraz chętniej i liczniej nadsyłają do Biura ZMP swoje opinie na temat projektów aktów prawnych. – Te opinie są bezcenne w pracy Zarządu Związku – mówił Z. Frankiewicz. Na podstawie wielu z nich powstają stanowiska Zarządu w ważnych dla miast sprawach. Poza tym warto też podkreślić, że do pracy w komisjach problemowych Związku miasta skierowały aż 650 osób. To samorządowcy oraz urzędnicy, którzy wzmacniają ZMP swoją wiedzą i doświadczeniem.

Dramatyczne finanse

Ale miniony rok przyniósł także znaczne pogorszenie się sytuacji finansowej miast. Do senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Publicznej trafiają setki uchwał rad gmin podejmowane z powodu ich dramatycznej sytuacji finansowej. W wielu miastach toczą się dyskusje na ten temat.

- Mamy do czynienia z egzystencjalnym zagrożeniem dla samorządów. Obecnie ogromna grupa gmin nie posiada nadwyżki budżetowej – ostrzegał Z. Frankiewicz, który kieruje pracami tej senackiej komisji.

Dlatego wśród działań, które ZMP podejmie w 2020 roku będą starania o uzyskanie rekompensaty ubytków w udziałach JST we wpływach z PIT (projekt już jest złożony w Senacie), a także o przywrócenie zasady rekompensowania ubytków w dochodach własnych, spowodowanych przez zmiany ustawowe (także złożony w Senacie). Związek będzie także dążył do wprowadzenia powszechnej zasady, że ingerencja władcza przez inny organ w realizację zadań własnych JST rodzi z mocy prawa obowiązek sfinansowania skutków tej ingerencji. Kolejne inicjatywy Związku to przekształcenie części subwencji szkolnej, dotyczącej wynagrodzeń nauczycieli, w dotację celową (wypłata wynagrodzeń nauczycielskich zadaniem zleconym JST) oraz powiązanie stawki podatku od nieruchomości ze sposobem użytkowania terenu, określonym w MPZP. (Pełna lista Tez programu działań statutowych ZMP na rok 2020 – w załączniku)

Solidarni w roku jubileuszu

Z okazji przypadającej w tym roku 30. Rocznicy wyborów samorządowych wiele miast i sam Związek organizować będzie rocznicowe wydarzenia i działania. Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia, zachęcał uczestników Zgromadzenia Ogólnego, by podczas tegorocznych obchodów mieć przed oczami 21 Tez Samorządowych, uchwalonych w ubiegłym roku w Gdańsku. – Nie jest to projekt polityczny, ale samorządowy – mówił. – Musimy wszyscy uświadomić sobie, że przyszłość Polski zależy od tego, w jakiej kondycji znajduje się polski samorząd terytorialny. My w miastach już to wiemy i budujemy współpracę samorządowców, współprace poza podziałami politycznymi.

Jacek Sutryk nawiązał do faktu, że Zygmunt Frankiewicz w wyniku jesiennych wyborów parlamentarnych objął mandat senatora. Prezydent Wrocławia wyraził nadzieje, że zechce on nadal kierować Związkiem Miast Polskich i popraowadzi go przez roku jubileuszu.

Sprawozdania, budżet, wybory uzupełniające

Pierwszego dnia Zgromadzenia Ogólnego delegaci zebrani we Wrocławiu przyjęli jednogłośnie sprawozdanie Zarządu z działalności Związku w 2019 roku, sprawozdanie finansowe oraz bilans Związku. Uchwalili także budżet ZMP na kolejny rok.

Jak zwykle przed obradami plenarnymi spotkały się na krótko grupy polityczne. W spotkaniach części z nich uczestniczyli posłowie – przedstawiciele klubów parlamentarnych. Podczas tych spotkań omówiono list Zygmunta Frankiewicza do delegatów, w którym zadeklarował on chęć pozostania – jako delegat Gliwic – na funkcji prezesa Związku jeszcze przez co najmniej rok. Jako senator bezpartyjny pragnie on przenosić postulaty i projekty samorządowe na forum izby wyższej, która od początku obecnej kadencji podej­muje wnoszone przez nas problemy. Wszystkie grupy zaaprobowały ten stan rzeczy. Grupa niezależnych, licząca znacznie ponad połowę delegatów, wyłoniła także dwóch kandydatów do wyborów uzupełniających, ponieważ to właśnie z jej puli (zgodnie z § 23 Statutu) ubyli dwaj członkowie Zarządu. Zaproponowani kandydaci pochodzą z tych samych województw, w których powstały vacaty.

Pierwszy vacat powstał w związku z objęciem mandatu senatora przez byłego prezydenta Noweli Soli, Wadima Tyszkiewicza. Powstanie drugiego związane było z wystąpieniem ze Związku Kartuz (burmistrz Kartuz był członkiem Zarządu). 

Wybory przeprowadzono podczas popołudniowych obrad plenar­nych. W wyniku głosowania nowymi członkami Zarządu ZMP zostali: Krzysztof Hildebrandt, prezydent Wejherowa oraz Tomasz Sielicki, burmistrz Świebodzina.