Pomimo, że na specjalnym dodatkowym posiedzeniu Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego wstępnie pozytywnie zaopiniowała projekty dotyczące ograniczania cen energii elektrycznej oraz dotyczące dystrybucji węgla - trwają negocjacje dotyczące szczegółowych zapisów obu projektów ustaw. Dzięki zaangażowaniu przedstawicieli Związku Miast Polskich, udało się odnieść spore sukcesy w uzgodnieniach ze stroną rządową. Rozmowy na temat wprowadzenia kolejnych zmian - już na etapie prac legislacyjnych w Sejmie są kontynuowane.
Kilka miliardów w kasie samorządowej
W przypadku projektu ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparcie niektórych odbiorców w 2023 roku udało się wynegocjować, że ceną maksymalną objęte będzie nie 80% – jak zakładał projekt, ale 100% energii zużytej przez podmioty objęte wsparciem, np. szkoły i przedszkola, szpitale, domy pomocy społecznej oraz obiekty działające na rzecz rekreacji i kultury w okresie od 1 grudnia 2020 do 31 grudnia 2021 r. Według szacunków samorządy na tej zmianie mogą zaoszczędzić nawet kilka miliardów złotych w skali całego kraju!
Przedstawiciele strony samorządowej uzyskali również rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do korzystania z obniżonej ceny na energię elektryczną o obiekty działające na rzecz rekreacji i kultury, które nie były ujęte w pierwotnym projekcie
Dużym sukcesem jest zmiana projektu w zakresie cen prądu w już podpisanych przez JST umowach. Projekt przyjęty przez rząd 15 października zakłada, że te JST, które wcześniej podpisały umowy na dostawę energii elektrycznej po wyższej cenie, będą płaciły cenę maksymalną wynikającą z ustawy, a dostawcy energii otrzymają rekompensaty.
Nadal aktualny pozostaje postulat, by 785 zł za 1 MWh było ceną brutto, w której zawiera się zarówno podatek VAT, jak i akcyza.
Cena brutto, a nie netto
Z kolei w ustawie o zakupie preferencyjnym paliwa stałego przez gospodarstwa domowe, sukcesem jest zapis, iż cena węgla sprzedawanego samorządom, ustalona na poziomie 1,5 tysiąca zł jest ceną brutto. Przedstawiciele Związku Miast Polskich podczas rozmów z Ministerstwem Aktywów Państwowych zaproponowali m.in. aby nie różnicować ceny węgla sprzedawanego przez samorządy, a ustalić stały ryczałt w wysokości 2 tysięcy złotych brutto (w tej chwili zapis mówi, że samorządy nie mogą sprzedawać węgla za cenę wyższą niż 2 tys.). Różnica między kwotą kupna i sprzedaży węgla przez JST w wysokości 500 zł ma być przeznaczona na koszty związane z dystrybucją, choćby z kosztem transportu. Taka zmiana zapisu pozwoliłaby uniknąć wielu komplikacji z ustalaniem tej kwoty dla pojedynczego samorządu (jako że nadal sporo jest niejasności co do struktury kosztów) czy kłopotów związanych z różnymi stawkami za węgiel między poszczególnymi, nawet sąsiednimi gminami.
Udało się znacząco zmodyfikować system „kaskadowy” sprzedaży węgla w przypadku, kiedy gmina odstępuje od realizacji tego zadania.
Strona samorządowa oczekuje pilnego przekazania danych dotyczących 50 centrów dystrybucji węgla, apelując jednocześnie, by odległość od miejsca odbioru węgla przez gminę nie przekraczała 100 km.
Przedstawiciele ZMP dopominali się też o ustalenie stałego ryczałtu dla gmin za wydanie mieszkańcom zaświadczeń o uprawnieniu do zakupu węgla po preferencyjnej cenie (będzie przysługiwać mieszkańcom, którzy mają uprawnienia do dodatku węglowego). Jako że będzie to zadanie zlecone, wstępnie zaproponowali 10 złotych za jedno zaświadczenie.
Kolejne spotkanie z przedstawicielami resortu aktywów państwowych ma się odbyć we wtorek 18 października. Następnie na posiedzeniu 21 października br. ustawami zajmie się Sejm, a Senat prawdopodobnie na sesji pomiędzy 26 a 28 października.
Poniżej publikujemy stanowiska strony samorządowej KWRiST do obu projektów, a także same projekty