- Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej będzie regularnie zajmowała się postępem prac w negocjacjach Polski z Komisją Europejską w zakresie Krajowego Planu Odbudowy – zapowiedział przewodniczący komisji senator Bogdan Klich. Jak dodał, jeśli KPO zyska akceptację KE, będzie monitorować także proces oceniania go przez Parlament Europejski i Radę Europejską.
Komisja omawiała przyczyny i skutki wstrzymania zatwierdzenia Krajowego Planu Odbudowy przez KE.
Senator Klich podkreślił, że jest to najbardziej aktualna i ważna sprawa dla wszystkich Polek i Polaków, bo dotyczy olbrzymich kwot pieniędzy, które dają szansę na rozwój kraju. - Nie odpuścimy tej sprawy, bo mamy świadomość, że to jest w 100 proc. odpowiedzialność rządzących, za to, że wiedząc, jakie są kryteria przyznawania środków z Funduszu Odbudowy nie zastosowali się do niektórych z nich – powiedział przewodniczący komisji. W jego ocenie rząd sprowokował kulminację działań antyeuropejskich, które mogą skutkować dalszym odroczeniem decyzji KE. Zaznaczył, że nawet jeśli dojdzie do akceptacji polskiego KPO, to już w tej chwili samorządy cierpią z powodu utraconych korzyści. - Takie działania ze strony rządu uważamy za szkodliwe – podkreślił senator Klich .
Komisja Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej oczekuje dostosowania się rządu do zasad, które każdy kraj musi przestrzega ć w UE tzn: do respektowania zasady praworządności, uznawania wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE i nie przeprowadzania fikcyjnego postępowania przed tzw. Trybunałem Konstytucyjnym, który miałby orzekać o tym, o czym Polacy orzekli w referendum akcesyjnym do UE w 2003 r. nt. pierwszeństwa prawa unijnego w stosunku do prawa krajowego –wskazywał przewodniczący komisji.
Komisja zwróci się ponadto do premiera Mateusza Morawieckiego z pytaniem, czy zamierza wycofać z TK sprawę ustalenia zależności polskiego prawa konstytucyjnego i prawa unijnego, a także m.in. z wnioskiem o odpowiedź w sprawie wypowiedzi ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, który w odniesieniu do KE użył sfomułowań „agresja” i „wojna hybrydowa”.
Ponadto komisja zwróci się z pytaniem do ministra funduszy i polityki regionalnej Waldemara Budy z pytaniem o koordynację sprawy odpowiedzi 5 sejmików wojewódzkich, które mogą utracić po kilka miliardów zł. dofinansowania z UE za podjęte uchwały anty-LGBT.
W dyskusji senatorowie mówili, że sytuacja z KPO jest w najwyższym stopniu niepokojąca, tym bardziej, że 18 planów zostało już zaakceptowanych przez KE, a pierwsze kraje UE już otrzymały zaliczki. Przypominali, że senacka komisja spraw zagranicznych już wypowiadała się nt. wad i braków w polskim KPO.
Przedstawiciel ZMP obecny na posiedzeniu wyraził zaniepokojenie środowiska samorządowców z miast brakiem zatwierdzenia polskiego KPO i prosił o dalsze monitorowanie przez Komisję tego procesu. Marek Wójcik, pełnomocnik Zarządu ZMP ds. legislacyjnych zwrócił ponadto uwagę na to, że mamy obecnie do czynienia z sytuacją zbiegania się terminów realizacji projektów ze środków europejskich i odsuwanie w czasie wdrażania projektów z KPO może spowodować kumulację popytu na określone usługi budowlano-remontowe, co podniesie koszty ich realizacji. Mówił również o tym, że samorządy czekają na środki potrzebne do dostosowania rozwiązań dotyczących transportu zbiorowego do wymogów ekologicznych, a także na budowę infrastruktury cyfrowej w szkołach czy modernizację infrastruktury w ochronie zdrowia. Ze względu na uszczuplenie budżetów w ostatnich latach samorządy nie są w stanie realizować tych inwestycji tylko ze środków własnych. Brak pewności co do możliwości finansowania przedsięwzięć utrudnia planowanie strategiczne. Reprezentant Związku upomniał się też o projekt ustawy wdrażającej KPO, który strona rządowa obiecała już w maju.
Na pytania odpowiadała dyrektor Departamentu Strategii z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Renata Calak. Zapewniła, że na poziomie technicznym dokument przedstawiony KE został zaakceptowany. Dodała, że także urzędnicy, którzy pracowali nad KPO ubolewają nad tym, że nie został on zaakceptowany przez KE. Dyrektor Calak poinformowała, że w najbliższych dniach projekt ustawy wdrożeniowej do KPO zostanie przedstawiony na Konwencie Marszałków Województw i powinien pojawić się na stronie internetowej resortu.
Projekt pojawił się już na drugi dzień - w załączeniu. Projekty będą opiniowane na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska KWRiST 23 września 2021 r.
(jp)
