Centrum Wsparcia Doradczego (CWD) to innowacyjny projekt, który ma na celu wsparcie gmin oraz powiatów w prowadzeniu skuteczniej i efektywniej polityki rozwoju. W ramach projektu samorządy wspólnie z doświadczonym zespołem ekspertów Związku Miast Polskich przygotują dobrej jakości projekty i inwestycje, które pozwolą napędzić ich rozwój.
Efektem pilotażu ma być wypracowanie docelowego modelu Centrum Wsparcia Doradczego, jako formuły doradczego wspierania samorządów terytorialnych w procesie strategicznego zarządzania rozwojem.
Partnerami w tym przedsięwzięciu są: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Związek Miast Polskich oraz Urzędy Marszałkowskie 15 województw.
Jak to działa
Pilotaż zakłada zainicjowanie i wzmocnienie już istniejącej współpracy najsłabszych gospodarczo JST, czyli obszarów zagrożonych trwałą marginalizacją i małych miast powiatowych (do 20 tys. mieszkańców), oraz pokazanie im korzyści, jakie mogą czerpać ze wspólnej realizacji zadań. Do projektu zostało wybranych 38 partnerstw (gminy wiejskie i miejsko- wiejskie oraz miasta powiatowe). W każdym województwie wsparcie doradcze otrzyma od 1 do 3 partnerstw JST, mających pomysł na długofalową współpracę. Do każdego z wybranych partnerstw JST skierowani zostali doradcy w celu przetestowania, jak powinien wyglądać proces planowania strategicznego i projektowego w partnerstwach samorządowych; te działania zakończą się opracowaniem strategii terytorialnej oraz pakietu projektów kluczowych dla rozwoju obszaru partnerstwa. Uczestniczące w pilotażu samorządy otrzymają wsparcie doradcze w formie analiz, opinii i konsultacji dla projektów zidentyfikowanych przez partnerstwa jako kluczowe dla rozwoju ich obszaru.
Każdemu partnerstwu przyporządkowani zostali Doradcy Partnerstwa udzielający bezpośredniego, merytorycznego doradztwa strategicznego, moderujący i animujący proces współpracy oraz nadzorujący i koordynujący całość doradztwa dla partnerstwa. Funkcję tę pełnią osoby mające doświadczenie w doradztwie strategicznym dla samorządów lokalnych oraz odpowiednią wiedzę i doświadczenie w zakresie komunikacji, animacji i budowania relacji.
Korzyści dla wspólnot lokalnych
W przyszłości wzmocniona współpraca i doradztwo ekspertów pomogą samorządom w zdobyciu kompetencji do skuteczniejszej realizacji polityki rozwoju oraz zoptymalizowania kosztów świadczenia usług publicznych ponad podziałami administracyjnymi. Projekt ma także pomóc samorządom pozyskiwać pieniądze na realizację projektów z funduszy zewnętrznych.
Uczestniczące w projekcie samorządy przygotują wspólnie z doświadczonym zespołem ekspertów inwestycje, które przyczynią się do rozwoju ich społeczności lokalnych. Projekty mają się także przyczynić do stworzenia nowych miejsc pracy oraz poprawić jakość w sektorze usług.
Realizacja Centrum Wsparcia Doradczego przewidziana jest na 2 lata. W tym czasie dobre praktyki współpracujących samorządów mogą być udostępniane innym gminom. To zachęta do wspólnego przygotowania i prowadzenia inwestycji przez inne samorządy, także te, które nie uczestniczą w pilotażu Centrum Wsparcia Doradczego.
Podczas spotkanie inaugurującego Centrum Wsparcia Doradczego, które odbyło się 23 i 24 listopada, wiceminister Małgorzata Jarosińska-Jedynak powiedziała:
- W Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej wierzymy, że samorządy lokalne, dzięki przemyślanym i dobrze przygotowanym projektom mogą rozwijać się szybciej. Dlatego rozpoczęliśmy wdrażanie w formie pilotażu Centrum Wsparcia Doradczego, które ma pomóc samorządom z całej Polski wydobyć ich potencjał tak, aby lepiej i efektywniej planowały swój rozwój.
Prezentacje z konferencji znajdują się w załącznikach
Kontekst
W Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) i Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030 (KSRR) został położony nacisk na podniesienie roli i wzrost odpowiedzialności lokalnych JST za procesy kreowania warunków do rozwoju. Zasady selektywności i koncentracji wsparcia wymuszają na samorządach lokalnych przygotowanie dojrzałych pomysłów na rozwój, zorientowanych na poprawę sytuacji społeczno-gospodarczej, z uwzględnieniem prognoz demograficznych i szacunku kosztów w perspektywie wieloletniej. Ponadto, wymaga się od samorządów terytorialnych umiejętności łączenia publicznych źródeł finansowania ze środkami prywatnymi, umiejętności korzystania z instrumentów zwrotnych oraz skutecznego pozyskiwania kapitału inwestycyjnego.
W tej sytuacji, przygotowanie do planowania rozwoju nie powinno polegać wyłącznie na kształceniu umiejętności prawidłowego wypełniania wniosków o dofinansowanie ani na bezwzględnym wzroście wartości skutecznie pozyskanych dotacji, lecz na nabyciu i utrwaleniu przez JST kluczowych kompetencji diagnozowania potrzeb społeczności lokalnych, planowania strategicznego oraz zarządzania procesami inwestycyjnymi.